Schrijfster Usha Marhé genomineerd voor ‘Hel(d)en van seksueel misbruik Awards’

AMSTERDAM, 20 jun – Schrijfster Usha Marhé is genomineerd voor de ‘Hel(d)en van seksueel misbruik Awards’ verkiezing, dat dit jaar voor het eerst plaats vindt in Nederland. Jetty Mathurin is de dagvoorzitter van het bijbehorende feestelijke gala, dat op 11 oktober in Duiven zal plaatsvinden. Marhé is genomineerd door Tieneke Sumter, die van 1999 tot 2004 directeur was van de landelijke Surinaamse ‘Stichting Stop Geweld tegen Vrouwen’.

Usha Marhé doorbrak het taboe over seksueel misbruik in de Surinaamse gemeenschap door in 1996 haar boek ‘Tapu Sjén – Bedek je schande, over Surinamers en incest’ te publiceren. In het boek zijn behalve haar eigen verhaal, ook de ervaringen over ‘seksueel misbruik door verwanten en verzorgers’ (incest) van acht andere Surinaamse vrouwen van Javaanse, Chinese, Creoolse en Hindoestaanse afkomst te lezen. Na de verschijning van het boek bleef zij regelmatig over het onderwerp schrijven, en verzorgde zij ook vaak lezingen en presentaties in zowel Nederland als Suriname, o.a. voor Stichting Stop Geweld tegen Vrouwen. Ook voor Waterkant schreef ze enkele columns over dit onderwerp. In 2017 wees zij in een artikel in dagblad de Ware Tijd erop dat minstens een vijfde deel van de Surinaamse bevolking slachtoffer is van seksueel misbruik.

Op Facebook reageert ze op haar nominatie: “Hoe begon ik mijn ‘pelgrimage’? Ik had geen kompas, ik voelde gewoon een sterke innerlijke drive om tegen de stroom van zwijgen en sociale schaamte in te gaan. Om het taboe te doorbreken, om te healen, en om anderen te helpen in hun proces. Ik heb vanaf de jaren ’90 bewust mijn schrijftalent ingezet om aandacht te vragen voor het grote probleem van seksueel misbruik. De geschiedenis laat immers zien dat onrecht alleen veranderd als de mensen die er last van hebben voor rechtvaardigheid gaan strijden en hun mond open doen. Ik heb daarin op mijn manier het voorbeeld gevolgd van mijn grote voorbeeld Oprah Winfrey. Het was nooit makkelijk, maar ik heb altijd achter mijn keuze gestaan, dwars door alle tranen heen. Onderweg heb ik bondgenoten gevonden die een stukje meeliepen als onderdeel van hun pelgrimage. Sommigen lopen al 30 jaar met me mee. Uiteraard heb ik ook de nodige weerstand ondervonden. But that is all part of the pelgrimage, kan ik achteraf zeggen. Ik ben er trots op dat ik heb doorgezet en sinds vorig jaar elke dag blij kan zijn dat ik leef.”

Het gala wordt georganiseerd door Ivonne Meeuwsen en Agnes van der Graaf, oprichters van de Nederlandse netwerkorganisatie ‘Hulpverlening na seksueel misbruik’. Ivonne Meeuwsen heeft zelf ook ervaringen met seksueel misbruik, zij publiceerde tot nu toe vijf boeken over dit thema en is dertig jaar bezig geweest met haar herstel. “Misbruik bepaalt de manier waarop je naar de wereld kijkt. Ook als je het al achter je hebt gelaten, zal het altijd een deel van je geschiedenis zijn. Maar je hoeft er geen last meer van te hebben.” Daarom wordt het gala georganiseerd. Het duo vindt dat de schijnwerpers nu ook op de verhalen van succesvol geheelde slachtoffers van seksueel misbruik moet worden gericht. Zo krijgen andere slachtoffers op een positieve manier mee dat zij niet alleen zijn, en dat heling mogelijk is.

Marhé is de enige Surinaamse vrouw en ook nog de enige zwarte vrouw op de lijst van 36 genomineerden. Zij laat weten: “Iedereen op deze lijst is sowieso al een held, door zover te zijn gekomen in het eigen healingsproces. Door mee te doen aan deze verkiezing hoop ik meer vrouwen te inspireren om te durven te kiezen voor het pad van healing.” Op de website van de organisatie staat een interview met de schrijfster, waarin ze vertelt waarom zij haar boek schreef, hoe zij zich de afgelopen 21 jaar heeft ontwikkeld en waarom zij nu veilige #metoo praatgroepen voor vrouwen organiseert. De Helden verkiezingen zijn inmiddels begonnen. Het publiek bepaalt wie een award krijgt. Er kan tot 16 juli op de website worden gestemd door op het hartje boven een van de interviews te klikken.