Gezondheid bevolking gevaar door hoge kwikgehaltes in vis door goudwinning

8 augustus 2020

De lokale en inheemse bevolking in gebieden met kleinschalige ambachtelijke goudwinning lopen groot risico op vergiftiging met kwik, vanwege hun voorkeur voor het eten van vis uit rivieren. Een nieuwe, verontrustende studie in de Braziliaanse provincie Amapá, dat deel uitmaakt van het Guianaschild, toont aan dat alle vis die wordt gevangen voor consumptie in dit gebied kwik bevat. Bijna een derde bevatte zelfs gevaarlijke niveaus kwik, die het consumptie-advies van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) overschrijdt.

Nog zorgwekkender is het feit dat vooral de geanalyseerde carnivore vissen (roofvissen) ongeschikt zijn voor menselijke consumptie. Het zijn uitgerekend deze soorten die de lokale en inheemse bevolking bij voorkeur vangt en waarvan ze afhankelijk zijn voor hun eiwitten. De vleesetende soorten de boulengerella cuvieri, cichla monoculus en hoplias aimara (anjoemara) waren het meest verontreinigd. Roofvissen eten namelijk andere zoetwatersoorten die kwik bevatten. Dit gif hoopt zich gedurende hun hele leven op in hun lichaam tot zeer hoge niveaus. Als deze vissen worden gegeten door mensen, kan dat tot ernstig gezondheidsproblemen leiden.

Gezondheidsproblemen
Kwik wordt op grote schaal gebruikt bij de kleinschalige goudwinning. Die is verantwoordelijk voor ongeveer 71 procent van de kwikemissies. Het vaak onverantwoorde gebruik van kwik leidt ertoe dat grote hoeveelheden van het gif terechtkomen in rivieren en stromen. Volgens de WHO staat kwik in de top tien van chemicaliën die grote problemen voor de volksgezondheid veroorzaken. Kwik kan het zenuwstelsel, de spijsvertering en het immuunsysteem ernstig beschadigen, evenals de longen, nieren, huid en ogen. Zwangere vrouwen die zijn blootgesteld aan kwik kunnen de gifstoffen doorgeven aan hun foetussen, wat de ontwikkeling van het zenuwstelsel van het kind kan belemmeren. Over het algemeen wordt geschat dat kwik de gezondheid van meer dan 1,5 miljoen inwoners in het Amazonebekken dreigt aan te tasten.

De nieuwe studie, uitgevoerd door verschillende onderzoeksinstellingen en WWF-Brazilië, is de eerste in de staat Amapá met duidelijke aanbevelingen om de blootstelling aan kwik te verminderen door advies over de consumptie van vis. Volgens de onderzoekers mag de consumptie van roofvissen niet hoger zijn dan 200 gram per week. De vier meest besmette vissoorten mogen slechts eenmaal per maand worden gegeten.

“De studie levert overtuigende gegevens op over de mate van vernietiging door goudwinning in de Amazone”, zegt Marcelo Oliveira van WWF-Brazilië. “We wisten dat goudwinning het bos op grote schaal vernietigt. Nu hebben we meer bewijs dat het ook de gezondheid van bewoners ernstig aantast. Kopers van gouden artikelen over de hele wereld moeten begrijpen dat ze een metaal kopen dat het leven van onschuldige mensen bedreigt. Overheden moeten dringend hun verantwoordelijkheid nemen om voedselzekerheid te garanderen voor de lokale bevolking, die traditioneel afhankelijk is van vis als belangrijkste bron van eiwitten. “

Guianaschild
Onverantwoorde goudwinning is de afgelopen twee decennia aanzienlijk toegenomen in de Amazone. Het is een van de belangrijkste oorzaken van ontbossing en aantasting van gebieden van de lokale bevolking. Dat geldt met name in het Guianaschild, dat Guyana, Frans Guyana, Suriname, Venezuela en de Braziliaanse Roraima, Amapá en Pará omvat. De verwoesting veroorzaakt door goudwinning is verergerd door de wereldwijde stijging van de goudprijs. Dit leidt tot uitbreiding van illegale activiteiten in de Amazone en vormt een verdere bedreiging voor het milieu en de gezondheid en mensenrechten van lokale gemeenschappen.