Surinaamse parlementaire ontwikkeling 1866 tot heden

9 mei 2021

Vandaag beëdiging nieuwe leden en kiezen voorzitters Nationale Assemblée — De Nationale Assemblée in Suriname.

[INGEZONDEN] – De ontwikkeling van de parlementaire geschiedenis in Suriname, begon in 1866 met het instellen de Koloniale Staten, waarbij de leden op basis van het Census-en Capaciteitskiesrecht, deels gekozen en deels benoemd werden. Deze vorm van kiezen en benoemen zou duren van 1866 tot 1948. Het is van belang de volgende indelingen van de voornoemde periode de revue te laten passeren nl. 1866 tot 1901. In deze periode werden 9 leden gekozen en 4 benoemd. Alle leden waren van het mannelijke geslacht. Van 1901 tot 1936 werden alle 15 leden gekozen.

Ook in deze periode ging het om alleen maar mannen. De derde periode van het Census-en Capaciteitskiesrecht loopt van 1936 tot 1948. Er werden 10 leden gekozen en 5 benoemd. Deze keer bestond de volksvertegenwoordiging uit zowel mannen als vrouwen. De strijd om te geraken tot het Algemeen Kiesrecht, werd bezegeld. Gememoreerd moet worden dat pater Weidman, voorzitter van de PSV (Kerkrade 1899- Paramaribo 1962) en Mr J. Lachmon (Nickerie 1916 – Den Haag 2001) een vooraanstaande rol vervuld hebben in de strijd om meer vrijheid en democratie te bereiken voor wat betreft de keuze van de leden van de Surinaamse volksvertegenwoordiging.

De Koloniale Staten heeft diverse naamsveranderingen ondergaan. Vanaf 1949 tot 1975 werd de aanduiding Staten van Suriname gehanteerd. Van 1975 tot 1987 werd van het Parlement gesproken. Vanaf 1987 heet het volks vertegenwoordigende orgaan De Nationale Assemblee(DNA).

Het aantal leden is door de tijden heen van 13 leden tot 51 leden gegroeid. Ook zijn er diverse kiesstelsels gehanteerd, om de keuze voor een parlementslid vast te stellen. Zo kennen wij het personen meerderheidsstelsel in 1949, het personen meerderheidsstelsel aangevuld met het landelijke evenredigheidsstelsel in 1963. Daarbij werden 12 van de 36 leden op basis van het landelijke evenredigheidsstelsel gekozen en 24 leden op basis van het personen meerderheidsstelsel.

In 1967 gebeurde nagenoeg hetzelfde als in 1963 aangaande het kiesstelsel, met de aantekening dat het aantal zetels verruimd werd van 36 naar 39 zetels. Daarvan werden 27 leden op kieskring niveau en 12 op landelijk niveau gekozen.

In 1987 werd het kiesstelsel radicaal gewijzigd. Het kiesstelsel werd een regionale evenredige vertegenwoordiging. Behalve de vertegenwoordigers van DNA, zijn de DR (districtsraadsleden) en RR (ressortsraadsleden) als volks vertegenwoordigende organen geïntroduceerd. Het aantal DNA-zetels werd verruimd naar 51. De RR leden zijn gesteld op meer dan 700 leden. Proportioneel worden er een x aantal DR leden toegewezen aan partijen.

BEP in DNA
Zoals bekend is de politieke organisatie Broederschap en Eenheid in de Politiek vanaf 1991 in het hoogste orgaan van Staat vertegenwoordigd. Vanuit dat forum heeft de partij zowel als oppositie als coalitie een bijdrage geleverd om de parlementaire democratie die vorm en inhoud te geven, die elke kwaliteitsnorm en toetsing kan doorstaan. In dit traject zijn ups and downs waargenomen of ervaren. Het zijn echter geen bedreigingen maar meer nog uitdagingen die de partij alleen groter maken.

De partij roept alle overige partijen in en buiten DNA op zich als waardige en waarachtige democraat te blijven opstellen ten faveure van de ontwikkeling van Suriname in het algemeen, doch in het bijzonder van de Parlementaire Democratie in Suriname.

Aan alle moeders en zij de rol van moeder vervullen, wenst de BEP een hele fijne Moederdag toe zondag 9 mei alhoewel we beseffen dat het niet gemakkelijk zal zijn vanwege de economisch zeer moeilijke tijden die we als samenleving thans meemaken.

BEP.