[INGEZONDEN] – Een jong leven, te kort op deze aarde maar toch van onschatbare waarde voor haar familie, vrienden en patiënten.
Ik leerde Pietje (zoals ik haar altijd noemde) in het Bijlmer Sportcentrum in 1992 kennen nadat in de Amsterdamse Bijlmermeer een vliegtuig van El Al was neergestort. Pytha werd samen met andere psychiaters van Surinaamse, Antilliaanse en Ghanese afkomst vanuit psychiatrie van het Academisch Medisch Centrum naar het Bijlmer Sportcentrum gestuurd om de vele mensen die zo getraumatiseerd waren op te vangen. We verloren elkaar uit het oog totdat we elkaar in 2009 op Curaçao weer tegenkwamen. Pytha was psychiater, studeerde tot haar kandidaatsexamen psychologie en werkte daarna als arts-assistent ter voorbereiding op werk als tropenarts. Toen zij geen kans zag geplaatst te worden in het land van haar voorkeur Indonesië, vond ze werk in de psychiatrie (PZ Santpoort). In 2002 besloot zij op het eiland Curaçao 3 maanden gedetacheerd vanuit AMC/de Meren te helpen tijdens een crisis in Klinika Capriles, hetgeen ertoe geleid heeft dat zij tot 2017 op Curaçao werkzaam is geweest. In de Capriles werkte zij 10 jaar in de kliniek en op de poli.
Zij begeleidde vele coassistenten en was stagebegeleider voor Belgische en Nederlandse psychiaters in opleiding tijdens hun keuze jaar transculturele psychiatrie. Zij was in de jaren 2009 en 2011 coördinator van de NASKHO psychiatriecongressen Quality of Psychiatric care in the Caribbean en Psychiatry over the life span. Tijdens dit congres verzorgde Pytha een workshop over bipolaire stoornissen waarbij niet de arts maar cliënten zelf vertelden over hoe het is met deze stemmingsziekte te leven en ook hoe de ervaring van familieleden was. Vanaf 2012 werkte zij bij psi-Skuchami, ambulante GGZ met 3 divisies verspreid over het eiland, waar zij medisch hoofd was. In het kader van het WHO thema “schizofrenie” werkte zij met Skuchami aan de oprichting van Ypsilon Kòrsou, een familievereniging voor mensen met een verhoogde kwetsbaarheid voor psychose. Zij was ook betrokken bij de totstandkoming van het protocol “Beoordeling vervoer en gedwongen opname psychiatrische patiënten” wat in 2015 werd ondertekend door vertegenwoordigers van Fundashon Kuido di Ambulans, Curaçaose huisartsenvereniging, Klinika Capriles, Korps Politie Curaçao, PSI Skuchami en het St. Elisabeth Hospitaal wat onder het toeziend oog van de Inspectie Volksgezondheid tot stand kwam. Pytha naam ook vaak deel aan internationale congressen en schreef vele wetenschappelijke artikelen, alleen of samen met anderen.
Ook het begeleiden van Curaçaose veteranen, behoorde tot één van de vele belangrijke taken die zij heeft gedaan. In 2017 keerde zij terug naar Nederland, waar zij –in Utrecht- na een kort ziekbed tot aan haar overlijden op 2 december 2020 in de Jellinek werkte als psychiater in de verslaafdenzorg.
Lieve Pietje, je laat een leegte achter.
Yvonne Wolthuis-OlfCuraçao
Pytha Jessurun is de psychiater die mijn eerste cliënt in 2001 ‘blijvend’ onder mijn hoede heeft geplaatst.
Op de vraag of mijn cliënt zelfstandig mocht wonen zei Pytha tegen mijn cliënt; Je bent heel erg ver ontwikkeld en je bent een goed mens. Ik zie dat je het zou kunnen maar je hebt geen familie of vrienden om je heen die je kunnen helpen en je hebt wel een blijvend vangnet nodig. Jou vriendschap {vanaf 1992} en begeleiding die je van Barbera krijgt is daarom ook heel waardevol. Mijn vraag is aan Barbera of die bereid is om jou te blijven begeleiden en voor jou te blijven zorgen en als dit niet meer lukt dat jij [Barbera} dan zorgt dat cliënt weer bij ons {de Meren} wordt aangemeld en als dat niet kan dat cliënt dan in veilige zorg wordt overgedragen, natuurlijk met maximaal behoud van de vrijheden die cliënt dan heeft.
Het was een verbond waarop ik, Barbera Wever-van Rooij, Ja heb gezegd en nog altijd Ja zeg. Ik ben je nooit vergeten Pytha, jou geloof in mij heeft mij gesterkt om mijn pad in de zorgverlening verder te belopen met het volgen van opleidingen en (bij-)scholingen. Je was misschien onconventioneel in je werkwijze, maar het werkte wél en werkt nog steeds!
Naast dat ik deze cliënt nog altijd begeleid zijn wij ook nog steeds vrienden. Inmiddels al 28 jaar.
Ik zocht eind 2020 contact met je maar hoorde dat je de aan de laatste drie weken van jou leven was begonnen. Ik hoop dat het bericht dat het heel goed gaat met ‘onze’ cliënt je nog tijdig heeft mogen bereiken, en anders weet ik zeker dat dit nu het geval is. Rust zacht lieve krachtige Pytha, dank voor jou inspiratie, geloof in- en begeleiding van de mensen om je heen, maar vooral voor jou passie voor het leven.
Barbera Wever-van Rooij
gemodereerd
Lieve Pytha, bij jou durfde ik voor het eerst in mijn leven alles te vertellen aan een Arts. Ook bij mij handelde je, pakte je door. Jouw impact is tot de dag van vandaag (23 feb 23), de dag dat ik leer dat je bent overleden. De fijne gesprekken, je handelen en je innemende persoonlijkheid maken dat ik nog regelmatig aan je denk. Dlieveat zal nu nog meer zijn. Lieve Pytha, rust zacht.
Guido
Een patiënt bij Jellinek
gemodereerd