Suriname koos onlangs een nieuwe president en het land staat voor hervormingen. Nederland zou daar een rol in kunnen spelen, als Suriname hier behoefte aan heeft, stelt columnist en historicus Arend Jan Boekestijn:
Slechts ‘krassen op een rots’ noemde Hella Haasse in haar gelijknamige boek de invloed die ruim drie eeuwen Nederlandse heerschappij op volk en cultuur van Indonesië hadden gehad. Hoe anders is dat in Suriname! Nederlandse Plaatsnamen als Groningen of Wageningen zal men in Indonesië niet aantreffen. Er zijn twintig verschillende talen in Suriname maar anders dan in Indonesië beheerst vrijwel iedereen het Nederlands. In Suriname is er gewoon veel meer dan in Indonesië dat aan de Nederlandse koloniale periode herinnert.
De restanten van de talrijke plantages vertellen het verhaal van het diepe leed van de slavernij en de latere contractarbeiders. De Surinaamse multiculturele samenleving zou nooit hebben bestaan als Nederland niet Afrikaanse slaven en later contractarbeiders in India en het huidige Indonesië naar Suriname hadden getransporteerd. De verlaten huizen in Paramaribo zijn het testament van de rampzalig verlopen dekolonisatie. Kortom, ons land heeft Suriname tot op de dag van vandaag diepgaand beïnvloed. Het besef van die verantwoordelijkheid schept verplichtingen.
De Nederlandse erfenis in Suriname biedt weinig om trots op te zijn. Iedereen die de boeken van de Surinaamse schrijfster Cynthia McLeod leest over het leven op de plantages wordt getroffen door de onwil van veel plantagehouders om zich te bekommeren om het lot van de slaven of zich te verdiepen in hun cultuur of religie. Ook in de periode na de afschaffing van de slavernij is het lijden niet voorbij. Wat de toenmalige Nederlandse autoriteiten Anton de Kom hebben aangedaan is met geen pen te beschrijven.
Verhouding
De Nederlandse verhouding met Suriname is wezenlijk anders dan die met het voormalig Nederlands-Indië. Het begint al met het verschil in de taalpolitiek. In de Oost werd het Maleis, een mengvorm van lokale talen, de lingua franca. In Suriname werd de Nederlandse taal via het onderwijs opgelegd. Surinaamse schoolkinderen leerden alles over de Rijn die bij Lobith ons land instroomt en weinig over de Zuid-Amerikaanse topografie.
Ook de economische betekenis die Nederland hechtte aan de West en de Oost is onvergelijkbaar. Nederlands-Indië was volgens Den Haag ‘de kurk waarop Nederland dreef’. De kwijnende gebieden in de West was Den Haag liever kwijt dan rijk. Het zou kunnen verklaren waarom de dekolonisatie van Suriname zo gemakkelijk en zonder wroeging plaatsvond terwijl het afscheid van Indië als bijzonder pijnlijk werd ervaren.
3,5 miljard
De dekolonisatie van Suriname verliep rampzalig en is bepaald geen hoogtepunt in de carrières van premier J.M. den Uyl en de minister van ontwikkelingssamenwerking J.P. Pronk. Zij wilden beide zo snel mogelijk van Suriname af terwijl de meerderheid van de Surinamers helemaal niet op onafhankelijkheid zat te wachten. De hindoestanen vreesden amok met de creolen. Nederland vertrok halsoverkop en liet een cheque achter van 3,5 miljard gulden. Veel Surinaamse Nederlanders vreesden chaos en maakten gebruik van hun recht om naar Nederland te verhuizen. Het land bleef berooid van menselijk kapitaal achter.
Met die 3,5 miljard ontwikkelingshulp liep het niet goed af. De Surinaamse autoriteiten wezen Nederlandse inmenging af en het geld werd niet ingezet voor de zo broodnodige diversificatie van de economie. Wel wakkerde de grote zak geld corruptie en cliëntelisme nog verder aan. De hulpverslaving, waar Pronk in zijn recente boek (Suriname – Van wingewest tot natiestaat. LM Publishers, 2020) het boetekleed voor aantrekt, heeft Suriname schade berokkend.
De Nederlandse invloed in Suriname was na 1975 niet verdwenen. In 1980 was Suriname economisch afgezakt tot het niveau van Haïti. Bouterse pleegde samen met andere onderofficieren een coup en werd daarbij volgens een aantal bronnen met raad en daad bijgestaan door de Nederlandse militair attaché, kolonel Valk. Het onderzoeksrapport dat later werd geschreven en de overige relevante archiefstukken komen pas in 2060 vrij. Dit gegeven voedt de wijdverbreide gedachte in Suriname dat Nederland met die coup meer te maken heeft dan het officieel wil toegeven.
De rest is geschiedenis. Suriname is door Bouterse en zijn clan leeggeroofd. De schuldenberg, met name aan China, is immens. De Surinaamse kiezers hebben zich op vreedzame wijze bevrijd van het bewind van Bouterse. Dat kon alleen gebeuren omdat er voldoende kiezers waren die bereid waren om etnische lijnen te overstijgen. Dat is een geweldige prestatie die hoop biedt voor de toekomst. En het is ook een prestatie die onze eigen Stef Blok niet voor mogelijk hield.
Zwart goud
Er is voor de kust van Suriname olie gevonden. Het zwarte goud wordt, niet geheel ten onrechte, vaak ook de zwarte vloek genoemd aangezien de oliegelden corruptie kunnen bevorderen. De nieuwe president Chan Santokhi wil er alles aan doen om zijn land vooruit te helpen. Hij weet als geen ander hoe het zwarte goud het land kan verwoesten.
Santokhi heeft een belangrijke rol in Suriname gespeeld. Hij heeft als geen ander in zijn hoedanigheid van minister van Justitie de berechting van Bouterse voor de Decembermoorden bevorderd. Hij en zijn partij hebben verschillende etnische groepen verenigd.
Er wacht hem een immense opdracht. Toen hij het presidentieel paleis voor het eerst als president betrad bleek dat Bouterse zelfs de computers had meegenomen. Suriname is bijna failliet. Santokhi roept de Surinaamse diaspora op om te investeren in hun moederland. Velen zullen daartoe bereid zijn maar er is veel geld nodig.
We hebben verplichtingen
Er zijn een aantal argumenten waarom Nederland, indien de Surinaamse regering daar prijs opstelt, ook een steentje zou kunnen bijdragen. In de eerste plaats onze bedenkelijke rol in het koloniale verleden alsmede misschien ook onze rol in de coup van Bouterse, schept verplichtingen. Laten we om te beginnen de archieven over de mogelijke Nederlandse bijdrage aan de coup openstellen. Dan weten we eindelijk wat er nu precies gebeurd is.
In de tweede plaats heeft die check van 3,5 miljard in het verleden de corruptie ernstig aangewakkerd. Ontwikkelingsgeld kan helaas een hoop schade aanrichten. Hulp die de Surinaamse economie daadwerkelijk versterkt zou de schade door de hulpverslaving kunnen bestrijden.
In de derde plaats zijn er ook geopolitieke redenen om Suriname te steunen. Indien de Westerse wereld op zijn handen blijft zitten neemt China het land via ‘debt trap diplomacy’ over. Daar zijn inmiddels genoeg voorbeelden van. En het is bepaald geen Nederlands noch Westers belang.
Maar wat dan?
Wat zou Nederland voor Suriname kunnen doen, nogmaals als daar behoefte aan is? We moeten sowieso doorgaan met bestaande programma’s gericht op de versterking van de rechtsstaat. Er wacht echter nog een andere veel lastiger operatie.
Bouterse gaf in ruil voor een stem allerlei baantjes bij de Surinaamse overheid. Het land bezit een veel te groot ambtenarenapparaat dat de groei van de productieve sectoren in de weg zit. Er zou dus een deel van de ambtenarij moeten worden herschoold zodat zij een andere baan zouden kunnen vinden in het toerisme, de extractieve industrie, de modernisering van de landbouw en de dienstensector. Nederland heeft de expertise in huis om hierbij te helpen.
En U, beste lezer van deze column, zou ook iets kunnen doen. We zullen allemaal minder moeten vliegen maar ik zou u willen aanraden om in ieder geval een keer in uw leven een bezoek te brengen aan dit prachtige land 7.500 km zuidwestwaarts. Vergaapt u zich aan dolfijnen die zwemmen in grote brede bruine rivieren. Geniet van de apen, vogels en leguanen. Proef een mango zoals zij in het paradijs worden gegeten. En geniet van een fascinerende multiculturele samenleving waarin moskee en synagoge gebroederlijk naast elkaar staan.
Arend Jan Boekestijn (oud-kamerlid van de VVD)
Nederland welkom!!
Maak melding
Liever ruilen we die blok 58 met Nederland want met zoveel schulden op j ka hoofd denk k niet dat dit land zyn eigen olie gaat kunne produceren.na mama Moni de fa nowdoe.mek Tata pai ala schuld foe sranang dan de mang Kang tek blok 58.mie ai sieing lek wang boeg optie.
Maak melding
Dan wie heeft in SU dat geld om te investeren? Sardjoe of ndp? De winsten zullen wederom in politieke leiders en vrienden worden toegeeigend. Liever blok 58 verkopen en zodat binnen 1 jaar of zo SU we uit de put geraken en een ieder daarmee helpen met een baan. Denk kan koers terug naar 2.80 en we normaal verder kunnen. We hebben zoveel grondstoffen en zelf kunnen we het niet exploiteren. Hoop alleen dat de nieuwe leiders aan het volk denkt. Nu al wil misingkeba overlopen naar de coaitie om zichzelf te blijven verrijken. Kan toch niet? Komende verkiezing ga ik maar voor niemand meer stemmen, zullen kijken wie dan aan de macht komt. Overlopers moeten politiek dood worden verklaart door het volk. Schaamteloze kerk voorgangers. Dink a torie.
Maak melding
Al die natuurlijke rijkdommen zeggen niks zolang de grote winsten gaan naar multinationals en een handjevol Surinamers.
De Surinaamse politiek gaat moeten veranderen en eens een keer echt ruggengraat moeten creëren. Een hele mindshift is nodig om op een andere koers te komen en dat gebeurt echt niet in 5 of 10 jaren. Het overloop, graai en winti wai lanti pai gedrag zal men nu echt serieus moeten gaan ontmoedigen…
Maak melding
Nederland heeft Suriname samengesteld.
Dat is een feit.
Nu heeft Suriname zeker hun hulp nodig.
Een hechte band en wisselwerking is gewenst.
De rovers en oplichters willen het buitenland weghouden om de macht te hebben en te genieten van de rijkdommen
Indien men moet kiezen tussen:
1. Oplichters die zich nationalisten noemen en alle rijkdommen opmaken en het volk pienaart en kan nergens naar toe!
Of terug naar ons moederland die profiteert van alles maar het volk heeft zekerheid en kan reizen zoals Australie enz.
Wat zal men kiezen?
Lo no se
Maak melding
Nederland moet wegblijven uit SR….elk ander bedrijf – ook uit NL – is van harte welkom!
SR moet zijn souvereiniteit niet te grabel gooien. Die Boekestein praat alsof SR een provincie is van NL; zij hebben hun kans 300 jaar lang gehad en niks gebakken😠.
Nu is door de olievondsten SR natuurlijk een stuk interessanter, want als geen ander weten ze wat dat betekent.
Die taal is ook een vorm van neo-kolonisatie; studenten zij nu vaak gedwongen om NL te gaan…..en natuurlijk, daar blijven. Gratis talent voor NL.
Ooit heeft een leraar sociologie haarfijn uitgelegd, wat neo-kolonialisme is. Steun naar arme landen in kennis en geld, gaan keihard terug als meeropbrengsten. Kijk maar naar ontwikkelingshulp toen.
Willen ze goede vrienden; prima. SR moet zijn ontwikkelingspartners kiezen op basis van werderzijdse respect en voordelen en niet pp sentimenten als taal en straatnamen.
Bedrijven is iets anders; ze hebben geen politieke agenda. Als land kun je wetten maken om ze te beteugelen en uiteindelijk is het een kwestie van juiste zakelijke deals. Geen fratsen over tall of andere vormen van overheersing.
Maak melding
Inderdaad is het een feit dat de kolonisatie van indonesie anders geweest is dan die van suriname. Indonesie bestond al als land, zeg maar, groot aantal inwoneers, geschiedenis, taal etc.
Suriname was meer oerwoud, inheemsen die binnen bleven, zeg maar, er stonden dus geen gebouwen en tempels als in indonesie, en er werden heel veel verschillende mensen naar suriname gebracht.
Aan de basis is dit heel anders geweest, maar men interpreteert het hetzelfde.
Maak melding
Evenwichtige analyse.
Het is te hopen dat de jongere generatie die geïndoctrineerd is door politici die elke dag opstaan om alleen maar kritiek te leveren op Nederland, objectieve voorlichting krijgen.
In Nederland zitten een paar duizend NDP aanhangers die van een uitkering leven en dagelijks kritiek hebben op het land waar ze wonen. Willen niet eens terug naar Suriname om daar in harmonie met zich zelf te leven.
Maak melding
Als Suriname zijn shit voor elkaar had de afgelopen 50 jaar,dan had men nu met gemak kunnen investeren in olie. Dansen,feesten,corruptie en nu weer Holland de schuld geven.
Maak melding
Het is gewoon de waarheid dat bepaalde culturen geen land kunnen opbouwen. In Suriname zal het weer de hindoestaan en Javaan zijn die het landbouw zullen op pakken. De indiaan blijft in het bos,de Chinees zijn winkel. En dan die ene cultuur die nooit zal werken dan wanneer er iets te stelen valt.
Maak melding
@Wendy
Nederland wil geld geven voor blok 58? Je bent weer paranoia.Nederland kan wel zijn expertise aanwenden om de olie en gasvelden te helpen exploreren.Om de olie en gas uit de grond te halen zal Suriname toch gebruik moeten maken van kennis,geld en expertise uit het buitenland hoe je het wendt of keert.Geen van die drie dingen heeft Suriname in voldoende mate.Maar dat is geen schande.Als je hulp vraagt en goede afspraken maakt en op papier vastlegt door integere accountants,economen, fiscalisten,advocaten dan kom je een heel eind en zorgt dat het merendeel van de winsten Suriname en het Surinaamse volk ten goede komt.
Maak melding
Wendy en Paraman kijken net zover dat hun neus lang is. Om kennis en kunde te vragen aan Nederland of welke land dan ook is geen schande. Als je maar goeie afspraken op papier zet.
Als jullie kennis van zaken in jullie mars hebben, doen jullie het dan. Ik weet bijna zeker waar jullie gaan aankloppen, China of Rusland
Maak melding
Redskin,
Aan je naam denk ik dat je indiaans bloed hebt.
Je komt hier alleen om je frustraties te uiten.
Maar wanneer je een creoolse dame ziet met grote billen en borsten ben je gelijk je idealen vergeten.
Elk ras heeft zijn talenten. De creool heeft zijn eigen.
Ga zelf uitzoeken welke dat zijn.
Joe dong kasirie ingie. Daarom zeggen ze toch.
INGI NE ABIE GWINTIE. Hahahaha.
Ga maar lekker je pipre watra drinken dong kaw.
Vieze Vuile racist en fascist.
Ik rust
Djamoe
Maak melding
Jk…je hebt mijn betoog weer niet begrepen; nederland is van harte welkom, maar niet om de sentimentele redenen als taal, historie, etc. Het is een neo-kolonoalistische en paternistische houding die elk zakelijke discussie onmogelijk maakt!
En ja, wat is er mis met de alternatieve landen??!! Ze hebben grite technische voorsprong en ervaring, bulken in cashflow, etc. Is het omdat ze ze geen nederlands spreken??!
Alleen technocraten die wars is van de sentimenten kunnen zakelijk met NL praten; niet de ondanige houding van meester-knecht.
Als je dat histprisch nog niet door op, hoepel toch op!
Maak melding
Ik geloof best dat de verse leiders Suriname weer een beetje uit het dal kunnen trekken en dat dat in het voordeel kan uit pakken van de gemiddelde Surinamer. En ik gun het de gekozen leiders ook van harte dat het hun mag lukken om het land weer naar welvarender posities te manoeuvreren. Het lijkt echter wel de keuze van vrienden te zijn die hier bepalend is voor kansen van slagen. China wat minder invloed en US en EU weer wat meer en dan is t weer goed. Venezuela kan daar ook over mee praten. Die wil ook maar niet de geschikte leider(s) en vrienden kiezen. De “goed bedoelde” sancties om het volk middels een beetje honger en wat armoede er toe te bewegen om de gewenste leider op de troon te zetten hebben nog steeds niet het gewenste effect. Kiezen tussen goed bedoelde principes of minder goed bedoelde welvaart??
Maak melding
Het is keine frage “wat Nederland voor Suriname kan doen als er behoefte aan is”. Natuurlijk is er behoefte aan hulp vanuit het voormalige moederland. Wel moet men zoveel mogelijk wegblijven van de interne politiek in het land. Dat zal anders nog meer het dekolonisatie proces verstoren en brengt alleen maar frustraties met zich mee.
Suriname heeft op “zeer” korte termijn behoefte aan herschikking van alle schulden die onder het bewind van Bouterse zijn aangegaan. Het is immers nu eenmaal een feit dat deze leningen tegen zeer ongunstige voorwaarden zijn aangegaan.
Nederland moet zeker niet met gratis schuldhulp aan komen kakken, maar met “rente voordelige” leningen, zodat Suriname nu eindelijk leert op eigen benen te staan.
En tegelijkertijd kan men vanuit Nederland en eventueel de Europese gemeenschap enkele infrastructurele werken, ook binnen de agrarische sector met wat subsidie georiënteerde projecten prikkelen om deze op gang te brengen.
Overigens zou het boek van Jan Pronk een eyeopener moeten zijn voor een ieder die geïnteresseerd is in de Surinaamse geschiedenis.
Maak melding
Trouwens, men moet er in Suriname voor waken dat men niet te emotioneel in het dekolonisatie proces gaat zitten. Immers een gezonde nationalisme mag, “natuurlijk Suriname eerst” en niet weer het aloude negatieve “iedereen tegen Nederland”. Daar heeft niemand wat aan en moet het voor een ieder een win – win situatie zijn of worden.
Maak melding
Boekestein ….
ga er 1 jaar tussen de locals bivakkeren, dan zal je tot de conclusie komen dat je in dat zgn. “mooie land” omringd word door kansloze paupers, leugenaars, klagers, vragers, bedriegers, rovers, fraudeurs en oplichters.
Het is een FAILED STATE zonder enig toekomstperspectief……dus Nederland doet er verstandig aan om de flinterdunne navelstreng met dit corrupte, criminele narcoland definitief door te knippen.
👋👋👋👋👋👋
Maak melding
Nederland heefd niks tebieden alleen leningen verschaffen ,dat kunnen jullie zo ophalen aan de noordzee, maar maak je geen illusies met onderpandt van blok 58
dus wat nu gebeurd is wat de vorige regering is overkomen althans deels is overkomen want er was ook een consparecy in Suriname van een bepaalde bevolking groep die schynbaar economie in temples en moske’en bedryven om zo de valuta onderdruk tezetten
buitenlandse inmenging is ook in deze vrywel zeker, de belangen zyn groot, en als het zo doorgaat zullen wy Surinamer vooraltydt in armoede moeten leven omdat sommigen van ons alles willen en de anderen geen ruimte gunnen , terwyl er de mogelykheidt bestaat om iedereen een sociaal bestaan te geven
Maak melding
Hoewel deze pas twee weken oude regering al heeft bewezen dat zij over vele kwaliteiten beschikken, doen zij er verstandig aan om een serieuze samenwerking aan te gaan met Nederland. Belangrijk is om als eerste de torenhoge schulden aan China, aangericht door de vorige falende regering, op te lossen. Dan kan China buitenspel gezet worden nog voordat zij beslag gaan leggen op Suriname. Haast is bij deze dus geboden!
Wat blok 58 betreft, daar hoef je van Nederland niks te vrezen. Zij azen er niet eens op. Geld zat hebben ze.
Maak melding
Kondremangs
Als Nederland wil helpen. …dan op basis van gelijkwaardigheid en niet paternalistisch. ..zoals bij de vorige regering olv DiDiBri Su ondergeschikt was aan China. Natuurlijk bestaat er een historisch /sociaal en culturele verbondenheid tussen de twee landen. Immers suriname in haar huidige bevolkingssamenstelling is een creatie van Nederland. …hoe wij hier tesamen kwamen. ….dus neem ik aan dat er toch enigszins historisch besef bij de huidige Nederlandse politici aanwezig. …ook bij stef blok. …en ook bij de nieuwe Surinaamse regering. …geen anti koloniale sentimenten zoals die werd bedreven door DiDiBri en zijn boevenbende. …….ik hoop dat binnen 1 jaar de nieuwe samenwerking vruchten begint af te werpen. …..
TIME WILL TELL! ! !
NOBRUYA
Maak melding
die witte man die dit geschreven heeft en doet alsof hij surinaams ingezetene is
heeft jullie precies waar hij wilde..
zie jullie eens springen en tieren.
Maak melding
MIJKE 1 augustus 2020 At 19:41
die witte man die dit geschreven heeft en doet alsof hij surinaams ingezetene is
heeft jullie precies waar hij wilde..
zie jullie eens springen en tieren.
=======================================================
Maar natuurlijk moeten wij springen, had je dan liever bij die paarse criminelen stil willen blijven zitten dan? Heb je soms ook kunnen mee vreten uit die njang patoe’s? Want velen van het gewone volk is er de afgelopen 10 jaar tot het beroerde toe alleen maar armer van geworden.
Maak melding
Er zit in nederland meer dan genoeg kennis en kunde onder de diaspora gemeenschap. Een groot deel heeft nog voor de onafhankelijkheid in ’75 het land als kind verlaten. Van die groep hebben velen hebben zich verder ontwikkeld. Er lopen hier genoeg artsen, ingeneurs weg/waterbouw, ICT specialisten, leraren, verpleegkundigen of techneuten in nederland. Velen van hen waaronder mezelf, staan nu voor hun pensioen. Nu er een nieuwe regering in Suriname is, zou het goed zijn als er tussen Nederland en Suriname een samenwerkingsverband ontstaat die gericht is op ontwikkeling en herstel, waarbij de kennis die hier is opgedaan in Suriname wordt ingezet en overgedragen. Investeren in mensen is beter dan je hand ophouden! Uiteraard zou er wel veel moeten veranderen aan de houding en gedrag van de meeste suries. Want van die witte man nemen ze alles als zoete koek aan, maar van jou als geboren surinamer nemen ze alleen je euro’s aan, verder niets…
Maak melding
Analyses van Nederlandse politici over Suriname hebben geen realistische grondhouding omdat ze Suriname niet kennen. Ik neem ze al jaren niet meer serieus. Het einge wat ze weten is de naam Bouterse.
Suriname heeft een kleine bevolking maar is politiek, maatschappelijk ontzettend ingewikkeld. Je moet eens weten wie allemaal vrienden van elkaar zijn in en buiten politiek Suriname. Ze vechten elkaar de tent uit maar zitten gezellig koffie met elkaar te drinken in de koffiekamer en gaan bij elkaar op bezoek als niemand dat ziet, denken ze.
Ondertussen vecht het gewone volk elkaar de tent uit.
Ik geloof niet in zaken als ereschuld. Alsof Nederland (de overheid) het armetierige zielige Suriname moet helpen. We zijn niet zielig. Ik heb een hekel aan het aangepraatte slachtofferschap. Kom op zeg. De Nederlandse overheid moet zich net zo opstellen als tegen de Zuid-Europeanen of de Antillen. Daar wordt een land volwassen van. Geen betutteling.
Ze hebben dat 400 jaar lang niks gedaan voor Su waarom juist nu. Suriname is een zelfstandige natie en moet zijn eigen boontjes doppen. Punt.
Maak melding
@paraman @NOBRUYA mee eens. Als Nederlander zie ik Suriname graag groeien, en ik denk absoluut dat Suriname haar sovereiniteit moet houden. Er worden hier onder Nederlanders al enthusiast strategiën besproken die me zeker aanstaan – zoals het dekken van de staatschuld, en het investeren in de opdoemende olie industrie. Wat mij betreft hoeven hier ook geen voorwaarden aan naast garanties dat de Suri bevolking hier in z’n geheel van profiteert en corruptie geweerd wordt ja – je moet rationele belangen kruisen om volken in beweging te brengen, maar als Suriname een olieproducent wordt dan komt dat in de handel vanzelf terug. Dat is ook geen liefdadigheid of wat dan ook nee, maar het aansterken van vrienden die een mooie kans hebben. Wat ons betreft helpen we wat we kunnen om Suriname de juweel van zuid Amerika te maken.
gemodereerd