Door Iwan Brave – Kort na mijn terugkomst in Suriname – medio januari – zei iemand over een oude vriend: “Your friend is dying.” Orrin bleek zich te bevinden in een krotwoning in de Combébuurt, nabij de Sommelsdijckstraat waar het een broeinest is van drugs en prostitutie. Ik had me voorgenomen me niet echt meer in die omgeving te begeven omdat ik daar bijna ten onder ben gegaan aan mijn drugsverslaving. Maar omwille van Orrin moest ik dit voornemen laten varen.
Van de vitale levenslustige man, zoals ik hem voor het laatst had gezien, was niet meer overgebleven dan een magere, vergeelde gedaante. Uit zijn verhaal begreep ik dat hij dik een jaar ziek was en dat ‘iedereen’ hem de rug had toegekeerd; hij was verworden tot een verschoppeling. Zijn gezin met zeven kinderen had hij ook niet meer; hij en zijn vrouw waren uit elkaar. Orrin vertelde me dat hij een tumor op zijn penis had. Het was geen aids. Hij was verstoken van medische zorg omdat hij niet verzekerd was. Hij kwam ook niet meer op straat vanwege de hevige pijnen.
Orrin leerde ik in 1996 kennen, toen ik naar Suriname was geremigreerd. Hij en zijn vrouw waren craftkunstenaars. Mogelijk duizenden toeristen hebben wel iets van hun waar: om de pols of nek, aan de voet als sandaal, als riem om de heup of als tas, een lamp van kalebas… you name it, they hand-made it! Ze werkten hard, tot diep in de nachtelijke uurtjes. Ze verkochten hun waar op straat en leverden later ook in bulk aan een souvenirwinkel. Toentertijd had ik zelf nog geen kinderen, verdiende goed en bewonderde hun harde werken. Ik kon mij er niets bij voorstellen om zo hard te werken en toch niet vooruit te komen, puur vanwege een falend sociaal-economisch beleid. Het was gewoon niet op te boksen tegen die hyperinflatie.
Orrin had zichzelf nooit verzekerd maar koos ervoor het geld in zijn gezin te steken. Als Guyanees komt hij nu niet in aanmerking voor een medische kaart voor ‘on- en minvermogenden’. Maakt niet uit dat hij sinds 1974 in Suriname woont en vader van zeven ‘s landskinderen is: hij blijft ‘vreemdeling’. Ik bracht hem af en toe een tas met boodschappen. Het minste wat ik kon doen. Twee maanden geleden werd hij door de eigenaar van de krotwoning eruit gezet met de mededeling: “Ik wil niet dat je hier doodgaat.” Ik kon hem niet bij mij in huis nemen en mijn drie kleine kinderen blootstellen aan de risico’s van een onbekende, zwaar verwaarloosde infectie.
Uiteindelijk vond Orrin onderdak in een obscuur hotel dat ’s avonds een lawaaierig derdewereldbordeel is. Zijn moeder was uit Guyana overgekomen en stond hem bij. Samen leden ze armoede in die troosteloze kamer. Enkele weken geleden kwam ik erachter dat Orrin ondanks alle hevige pijn en misère met zijn laatste krachten nog steeds met mondjesmaat craftproducten maakt, die zijn moeder gaat afleveren bij een souvenirwinkel. Wat een bovenmenselijke inspanning, verstoken van medicamenten en pijnstillers! Wat een onverzettelijke drang tot “willen blijven leven”. Maar hij zou het niet lang meer volhouden. Zijn kracht raakte zienderogen op. Toen bood ik hem datgene aan waarmee ik hem het allerbeste kon helpen: “Orrin, wat ik voor je kan doen, is je verhaal in de krant plaatsen. Zodat je hulp vanuit de samenleving krijgt.”
Verleden week maandag verscheen het artikel, paginagroot met even aangrijpende foto’s. Orrin kreeg de ‘humanitaire handreiking’ waarnaar hij als een lijdende eigentijdse Job hunkerde. De reacties en aangeboden hulp zijn hartverwarmend. Hij is nu opgenomen in een verzorgingshuis. Op basis van een eerste diagnose heeft de dokter hem verwezen naar een oncoloog. Met de eerste donaties zijn de eerste klappen van de medische kosten opgevangen. We zijn er nog lang niet. Orrin moet worden bestraald. Anders is hij er niet lang meer. Bij zijn relaas kan je twee dingen doen. Zeggen: ‘Eigen schuld dikke bult’. Of: barmhartig over je hart strijken. Voor het laatste lees: ‘Iedereen heeft mij de rug gekeerd’.
Naschrift: Dat Orrin en zijn vrouw uit elkaar zijn, is het uiteindelijke gevolg van een relatieconflict met een langere voorgeschiedenis. Ik wil geenszins het beeld van een harteloze vrouw schetsen, doch slechts een dramatische samenloop van omstandigheden.
Iwan Brave
Beste Iwan,
Wat een dramatisch verhaal. Maar het mooie in het verhaal is dat je Orrin in zijn waarde laat. Voor jou is hij geen verschoppeling. Prijs jezelf dat je om iemand anders geeft.
Het is ook fijn om te lezen dat Orrin en zijn vrouw niet uit elkaar zijn gegaan vanwege zijn ziekte. Dat was het eerste dat in mij op kwam toen ik het verhaal vorige week las. Mijn verontschuldiging aan hem en zijn familie. Ik wens Orrin en zijn familie heel veel succes.
Ik zou gaarne willen doneren. Ik bel van de week met moeder C. Je weet wel wie ik bedoel. Via haar komt het bij jou terecht.
Maak melding
Wat een naar stuk. Hoe wordt en wie coördineert de hulp aan deze man. Ziek zijn en geen thuis hebben is zwaar klote. Maar dit is ook een leermoment voor al die mensen die niets regelen maar van dag tot dag leven. Ook in Nederland heb je van die mensen, vaak mannen die zich niet bekommeren om hun oude dag. Vaak sterven zij berooid en worden dan in de vroege ochtend gloren begraven. Memre yu owroe dee
Maak melding
triest erg triest dit verhaal.
ik verlang naar de suriname van de jaren 70 tot 79 een land met toen zeer hoge morele waarden.
Maak melding
Zo zie je maar weer hoe je met een klein gebaar iets groots kan doen voor iemand. Daar mogen wij met z’n allen een voorbeeld aan nemen.
Maak melding
Du, wat een misplaatste opmerking…..hoe durf je de misere van een medeburger te gebruiken als politiek pamflet. Abaisa en anderen zijn in de beginjaren zeventig vermoord en dat is slechts het topje van de ijsberg. Er is nog veel meer kwaads uitgevoerd in de jaren zeventig, maar daar ben jij kennelijk van verstoken geweest.
Maak melding
Iwan,
Wat sociaal van je,prima dat je deze ellende in kaart hebt gebracht.Het zal je broer maar wezen.
Kun je in een advertentie hier een bankrekeningnummer plaatsen?Meestal laat ik me collega`s geen artikelen lezen van wk,maar dit ging me zo aan het hart dat ik niet kon stilzitten,ze hebben het gelezen en vroegen direkt,waar kunnen we iets doneren.Dus aub hierbij vraag ik het je.
Je hebt gelijk Doedel,naar het zich laat aanzien ,gaat DU aan het feit voorbij dat deze misere van een hardwerkende niets met politiek te maken heeft.
Ga je diep schamen DU.
Maak melding
@ titia en doedel,
laten wij ophouden over wie zich moet schamen.het is een feit dat suriname in de jaren die ik opnoem op medisch gebied en andere gebieden veel beter was dan nu, mag dat ook niet meer zeggen wat een onzin zeg gaan jullie geen moraalridder hier uithangen.
titia als het niets met politiek te maken vraag mij af met wat het wel te maken heeft? ik weet waar ik over praat titia, ik weet hoe het nu is en ik weet ook hoe het toen was in de ziekenhuis en bejaardentehuis dus kom mij niets vertellen dat het niets met politiek te maken heeft. als hier in dit land het heel erg koud is gaat men opzoek naar de zwervers zo ga je als staat met jou zieken en bejaarden om.
Maak melding
Iwan, je hebt dit heel goed aangepakt. Wat betreft DU, we houden nu geen discussies hier. Doet dat maar elders.
Maak melding
dat maak ik zelf uit ja.
Maak melding
De man mag zich gelukkig prijzen dat jij hem kent Iwan. Maar als jij hem niet kende, hoe zou hij dan de hulp krijgen? Met hem zijn er tientallen die ook deze hulp dringend nodig hebben. Ik hoop van harte dat niet alleen voor hem, maar voor velen van zijn lotgenoten de nodige hulp komt. En natuurlijk is het aan de andere kant van de oceaan (EUR) allemaal goed geregeld. O.a. Suriname is the real world. STRUGGLE, HOSSEL en wat dies meer zij. In ieder geval hartelijk dank voor je eye-opener en komt er weldra hulp voor veel van zijn lotgenoten. May God bless you.
Maak melding
Brave houd suriname een spiegel voor.
suriname hebben een hekel aan alle spiegels ze zijn bang om geconfronteerd te worden met de realieit en echte feiten ze steken allemaal hun kop in het zand niemand vraag zich af hoe het komt dat er zoveel verslaafden in paramaribo rondlopen wat is aan de hand met de moraal van mijn volk in mijn tijd was het anders heel anders de buren zorgde wel voor zo iemand nu is het in suriname ieder voor zich en god voor ons allen.
Maak melding