Door Usha Marhé – Geen twijfel bij mij dat 1 juli, de dag dat de slavernij in de Nederlandse kolonies werd afgeschaft, ooit de Nederlandse kalender als een nationale herdenkingsdag zal sieren, net als 4 en 5 mei. Want moreel en ethisch verantwoordelijkheid nemen voor ieders eigen aandeel in welke kwestie dan ook is niet alleen een belangrijke stap op weg naar wederzijdse healing en verlichting. Het is vooral een natuurlijke en spirituele wetmatigheid waar niemand aan ontkomt. Maar elk emancipatieproces kost tijd, dus ook dit proces. Als je vergelijkt wat er nu is met wat er vijftien jaar geleden werd gedaan aan bewustwording via festivals op Nederlandse bodem, dan zijn we al een aardig eind opgeschoten.
Het kostte moed en volharding om de slavenhandel op de politieke agenda te krijgen en uiteindelijk afgeschaft te krijgen. ‘Als we een moment moeten aanwijzen dat die kruistocht is begonnen, dan zou dat de late namiddag van 22 mei 1787 zijn, toen twaalf vastberaden mannen in de drukkerij in George Yard 2 (in Londen – UM) bij elkaar kwamen, te midden van persen, houten letterkasten en grote vers gedrukte vellen papier, om aan een van de meest ambitieuze en briljant georganiseerde burgerbewegingen aller tijden te beginnen.’ Adam Hochschild vertelt in zijn boek Bevrijd de Slaven! (Bury the Chains) over wat hij noemt ‘Het verhaal van de eerste mensenrechtencampagne’. ‘Vijftig jaar lang zijn de activisten in Engeland aan het werk geweest om de slavernij in het Britse Rijk af te schaffen.’ ‘De abolitionisten boekten succes omdat ze een vaardigheid meester waren waarmee nog steeds iedereen krijgt te maken die zich druk maakt om sociaal en economisch onrecht: verbanden leggen tussen wat veraf en dichtbij is.’
Die verbanden moeten we ook nu goed leggen. De machthebbers van elk land vertellen graag de mooie, heroïsche verhalen uit de geschiedenis van dat land door aan de volgende generaties. Lelijke dingen worden weggelaten of anders verteld. Zo manipuleren zij het geheugen van hun volk. Premier Balkenende is daar een goed voorbeeld van. In 2006 roemde hij nog de VOC-mentaliteit: “Nederland kan het weer: die VOC-mentaliteit. Over grenzen heen kijken. Dynamiek! Toch?” Waarop iedereen over hem heen viel. Want hij roemde een tijd waarin Nederland andere volkeren en landen koloniseerde, vernederde, marginaliseerde, uitbuitte en tot slavernij dwong. Lange tijd is de registratie over het grote aandeel van Nederland in de slavenhandel en slavernij effectief uit het volksgeheugen gewist. Daarom begrijpen veel Nederlanders de dynamiek van de huidige multiculturele Nederlandse samenleving niet. Zij zien de verbanden niet omdat zij het eenvoudigweg niet weten.
Door migratie en internet komen alle verhalen bij elkaar en is het moeilijker om leugens of halve waarheden vol te houden. Steeds meer Nederlandse schrijvers vertellen de verhalen over de letterlijk en figuurlijk zwarte bladzijde uit de Nederlandse geschiedenis zoals ze waren. Ook schrijver en journalist Rob Ruggenberg, die de koloniale geschiedenis voor de Nederlandse lezers wil ontsluiten. Hij schreef Slavenhaler en Manhatan, twee spannende, ‘volwassen’ kinderboeken, gebaseerd op feiten uit die tijd. De verhalen raakten mij diep. Het zijn boeken waarvan ik vind dat iedereen uit de landen, die vroeger bij de Trans Atlantische slavenhandel betrokken waren, ze zou moeten lezen. Om de hiaten in onze geheugens en geschiedenis op te vullen en de manipulatie van de geschiedenis stop te zetten. Kennis maakt macht en bewustzijn brengt kracht en verbinding.
De emancipatiebeweging die op 22 mei 1787 begon om de slavernij afgeschaft te krijgen, is overal nog immer actief. Nu om erkenning te krijgen voor die periode uit de gezamenlijke geschiedenis. Maar machthebbers nemen zelden uit zichzelf morele en ethische verantwoordelijkheid voor grote kwesties. Ze moeten daartoe gedwongen worden. Of in het geval van Amerika, Obama als president krijgen. De Amerikaanse Senaat heeft dit jaar ingestemd met het aanbieden van excuses over de slavernij. Volgens nieuwsberichten staat in het voorstel dat de verontschuldiging wordt aangeboden voor de ‘fundamentele onrechtvaardigheid, wreedheid, bruutheid en de onmenselijkheid van slavernij’.
Wij moeten doorgaan kennis te ontsluiten voor onze nog onwetende Nederlandse broeders en zusters, zodat zij voeding krijgen voor hun emancipatieproces. Om te ontdekken, dat wij allen dezelfde geschiedenis hebben. Er zullen nog meer boeken geschreven worden, en meer festivals en exposities georganiseerd worden. De bewustwording zal onstuitbaar toenemen. Ook onze eigen emancipatie moet doorgaan, niet door paternalistisch vingertjes te wijzen en te beschuldigen, maar door verantwoordelijkheid te nemen voor ons eigen leed en door slachtofferschap te ontstijgen. Dat moeten wij doen uit liefde en respect voor onze voorouders, de tot slaaf gemaakte Afrikanen en de contractarbeiders die daarna in verkapte slavernij hun plaats in het koloniale arbeidsproces innamen. 1 juli, sinds 1959 in Suriname officieel Dag der Vrijheden, zal ooit een nationale feestdag in Nederland zijn. Gewoon, omdat het niet anders kan.
© Usha Marhé, juli 2009 – www.ushamarhe.nl
vele van de huidige blanken mensen in de wereld hebben mogelijk ook al eens als mens in de slaven tijd misschien geleefd en enkelen van hen zijn inderdaad nu wel bevrijd om als wit mens terug te komen en misschien is het goed hen een regressie therapie te geven, zodat zij het weer kunnen herrinneren. was wilders soms een mier die toendertijd vertrapt is door mensen en dat hij nu wraakt zweer in een nieuwe herkansing..????
Maak melding
Sisa gran tangi voor je woorden. Ben blij om deel uit te maken van dit proces. Met name om bewust deel te maken en ook nog zelf een bijdrage te leveren op mijn manier.
Lobi fu teego!
Dayenne Denneboom
Maak melding
Dank je Usha voor je mooie, maar vooral ware woorden.
Maak melding
Mijn reactie op dit bericht is dat ik het fijn zou vinden dat ijuli een officiele feestdag word en dat alle exkolonisten hiervoor vrij kregen en dat het meer aandacht krijgt in de media. Ik denk dat menig nederlanders niet eens weten dat er ooit slavernij heeft bestaan.Dat zou eerst geleerd moeten worden.
Maak melding
Dayenne,
Het moet toch ergens beginnen. Is dit geen goed begin?
Maak melding
Slavernij een verwerpelijk hoofdstuk in de mensheid. De mens die uit een superiorteitsgevoel andere mensen kwaadschiks aan zich wil onderwerpen. Eigenlijk is de slavernij is Suriname pas afgeschaft in 1975, toen Suriname onafhankelijk werd van Nederland. Immers, na afschaffing van de negerslavernij begon die van de andere volkeren die Suriname nu rijk is. En voor al die lieden die zeggen dat Suriname als provincie van Nederland of anderzins beter af is, een volk kan beter met vallen en opstaan groot en wijs worden dan constant eenzijdig afgekraakt en beledigd zoals nu nog bij de Nederlandse Antillen en Aruba.
Maak melding
Usha Marhé
Graag had ik ook een stuk willen zien die de weerspiegeling geeft van de “slaven” niet de nazaten van de slaven uit Afrika (negers) maar de in die tijd moderne slavernij zijnde de Javanen en Hindostanen die werden geronseld door de Nederlandse overheid om in Suriname de rijstvelden en suikerplantages te bewerken omdat de negroide slaven dit niet konden wegens de ontberingen die hierbij werden geleden.
Ik zie het zo dat er toendertijd 2 soorten slaven waren te weten:
1 – Echte slaven uit Afrika gehaald
2 – Loonslaven uit India en Java
Deze conractarbeiders, het overgrootte deel, werden aangeduid met een nummer en hadden geen geboortedatum maar een schattingsjaar als geboortejaar. Zij kregen na hun contractperiode een bedrag op papier die nooit is uitbetaald aan degene die niet terug is gegaan naar hun land van herkomst.
Maak melding
Usha, dat je durft om over het verleden te ptaten. Een applaus. Ik waarschuw tegelijk hoor dat er niet achter applaus de juiste bedoelingen zitten. Je hebt een hoop meekloppers. Velen durven en willen gewoon niets te zeggen. Je weet niet wat Balkenende bedoeld heeft met de VOC-mentaliteit als je niet eens weet wat de VOC is toch. Trouwens Balkenende begreep het ook niet.Het kwam uit wanhoop Het is ook fijn dat historicus Marhe die zware opdracht aangaat.ik hoop dat het in gewoon leesbare stijl wordt geschreven (mijnh. R Varma)
Maak melding
rayz ,eigenlijk gaat de slavernij nu nog steeds door…
Maak melding
correctie, Usha is het historicus Sandew Hira. Ik heb jou ook tot historicus gemaakt, wat je toch ook bent.-varna.r
Maak melding
wwer correctie de historicus-varma
Maak melding
Ze zeggen dat slavernij is afgeschaft maar dat is niet helemaal waar wij zijn tegenwoordig moderne slaven
Maak melding
De verenigde staten v Amerika had 100 x meer slaven dan suriname,in alle zuidelijke staten waren slaven bezig,heeft amerika wel een feestdag of anders de engelse /portugese en franstalige landen.Misschien wordt het tijd om 1 juli anders te gaan noemen i.p.v kettie kottiedag,je ziet op die dag weinig andere etnische groepen feesten in de stad,hoe komt dat.
Maak melding
Een machtig onderwerp dat veel emoties oproept. Niet blijven hangen in gevoelens van rancune en bitterheid is een grote uitdaging. Verstandelijk en feitelijk kijken naar de situatie en komen met oplossingen, constructief, is heel knap. Erkenning = verandering, Usha? Dank voor dit evenwichtig en positief stuk.
Maak melding
@Expat
Met je eerste woorden ben ik het eens. Kijk naar de feiten rondom dit onderwerp en laat je niet leiden door rancunes, hear-say en andere gegevens die de feiten vertroebelen. Maar daarmee samenhangend verbaast het me dat je het artikel omschrijft als ‘evenwichtig’. Dat is het namelijk niet.
Enkele voorbeelden.
– De uitspraak van Balkenende was bijzonder onhandig van hem. Hij zei wat hij zei tijdens een verhit politiek debat, waarin hem het vuur na aan de schenen werd gelegd. Later heeft Balkenende (die overigens een afgestudeerd historicus is en dus wel degelijk weet heeft van de feiten rondom de VOC) toegegeven dat hij een domme uitspraak had gedaan. Hij bedoelde te wijzen op de naar buiten gerichte geest van de Hollanders in de tijd van de VOC, de koopmansgeest, de behoefte om over de eigen grenzen te kijken. Dat zijn woorden onmiddellijk anders geïnterpreteerd werden, had hij zich, naar hij later zei, kunnen en zelfs moeten realiseren. Maar in de hitte van het debat realiseerde hij zich het niet. Dat is alles. Zoals wij allemaal in een verhit gesprek wel eens iets zeggen dat later onhandig blijkt, zo heeft B. dat ook gedaan. Terecht dat hij er op wordt aangesproken, maar niet terecht dat bij voortduring de suggestie wordt gewekt dat hij opriep tot een soort verheerlijking van slavernij.
– Er wordt in de tekst gesproken over “het grote aandeel van Nederland in de slavenhandel”. Dit aandeel was 4 à 5 procent. ‘Groot’ is natuurlijk een betrekkelijk begrip, maar ééntwintigste deel vind ik persoonlijk niet bijzonder groot. Die zin uit de tekst zou ik dus zonder meer niet omschrijven als evenwichtig, al was het maar omdat de percentages niet genoemd worden en ‘groot aandeel’ dus zonder specificatie blijft.
– “Lange tijd is de registratie over het grote aandeel van Nederland in de slavenhandel en slavernij effectief uit het volksgeheugen gewist”, lees ik in de tekst. Ik bestrijd dat. In ieder Nederlands schoolboek voor geschiedenis is aandacht voor de slavernij. Niet alleen nu, maar ook in schoolboeken van de afgelopen 30 à 40 jaar. Ook deze zin is dus niet evenwichtig.
Waar het gaat om de feiten, wil ik graag verwijzen naar het boek “De Nederlandse slavenhandel 1500-1850” van professor Emmer. Het is buitengewoon leerzaam om over een onderwerp dat zoveel emoties oproept, te lezen dat:
– bij de afschaffing van de slavernij in 1863 bijna de helft van de slaven in bezit was van zwarten of kleurlingen. Het beeld van de blanke meester en de zwarte slaaf is ten beste een eenzijdige benadering van de historische werkelijkheid.
– van de in totaal 21 miljoen verhandelde Afrikaanse slaven er 14 miljoen verhandeld zijn door andere Afrikanen of Arabieren. (slavernij is absoluut geen zwart tegen blank-ding, zoals zo vaak wordt gesuggereerd).
– Nederland niet rijk is geworden van de slavenhandel. Een slaventransport leverde gemiddeld 2 à 3% winst op. Het sterftecijfer onder de getransporteerde slaven was ongeveer even hoog als het sterftecijfer onder de bemanning van het schip.
Let wel: ik probeer niets goed te praten. Slavernij in al zijn facetten is abject, zonder enig voorbehoud. Mijn punt is dat de historische werkelijkheid in mijn optiek teveel wordt gekleurd door gevoelens van wrok en ressentiment enerzijds, en van schuldgevoelens danwel schuldbesef anderzijds. En dat is jammer, want hierdoor wordt een zuiver beeld van de toenmalige gang van zaken in de weg gestaan en daarmee ook de wijze waarop de Surinaamse en Nederlandse bevolking elkaar bezien. Voor beide landen, die zo’n rijke en veelzijdige geschiedenis delen, is dat een gemiste kans.
Maak melding
Beste Usha,
Ik heb met aandacht en enige verontwaardiging het artikel gelezen..
In de eeste instantie vroeg ik me af hoe het kan dat de Surinaamse mensen ( waarvan ik er zelf ook een ben) nog steeds op zoek gaan naar erkenning en excusses bij een volk dat ze eeuwenlang als slaaf heeft gehouden, maar tegelijkertijd niet de erkenning geeft aan de groep die 100 jaar voor de afschaffing van de slavernij door moed en gevaar voor eigen leven dit in gang heeft gezet.
Net als in de nederlandse geschiedenis, waar er weinig tot geen aandacht wordt geschonken voor de slavernij , wordt er ook in Suriname en de Surinaamse geschiedenis stelselmatig geen aandacht geschonken aan de marrons die weigerden als slaaf door het leven te gaan.
Wordt het niet eens tijd dat we eerst gaan kijken naar het helen van de wonden binnenshuis alvorens we de oorzaak en de zogenaamde veroorzaker buiten de deur gaan zoeken?
Wordt het niet eens tijd dat we ook de marrondag, die volgens mij óok op de kalender hoort ( ik ben eigenlijk geneigd te zeggen Júist) de aandacht te geven die het verdiend?
waar is het monument van de marrons die zo hard hebben gevochten voor hun eigen vrijheid en dat van hun broeders?
waar blijft die erkenning? Of zijn we eigenlijk hetzelfde aan het doen waar we Nederland van beschuldigen?
Een groot aantal Surinamers kent de marrons alleen als Djoeka. Dat ze ruim 110 jaar voor de feitelijke afschaffing van de slavernij al tot een overeenstemming waren gekomen voor hun vrijheid is bij weinig Surinamers bekend, ook niet bij de jongeren!! Juist niet bij de jongeren.
Een grappig feit vindt ik dan ook dat op 1 juli er wordt verwacht en van uitgegaan wordt dat we allen één zijn, terwijl 364 dagen in het jaar we dat niet zijn! we kennen onze eigen geschiedenis niet eens, maar zitten wel te wachten op excusses van een ander?
Hoe moet je weten waar je naartoe gaat,en wie je bent, als je je eigen geschiedenis niet eens volledig kent?
waarom wordt er stelselmatig alleen gesproken over de tot slaaf gemaakte broeders? en niet over de broeders die voldoende lef hadden dat leven niet te kiezen en daarom de keus maakte de bossen in te vluchten.? Ik denk dat er ook hier sprake mag zijn van het ontsluiten van kennis aan onze onwetende (Surinaamse) broeders en zusters…………..wat u?
Saamaka mujé
Maak melding
in engeland had je ooit een kunstenaar die heet William Turner. en samen met een engelse burgerrechten groep was hij in aktie gekomen tegen de slavernij.. een detail “een engelse ship had voor de carabische kust een groep zieke slaven in zee gegooid.. en hiervan heeft hij een schijlderij van gemaakt.. ik plaats ushu in de rij als willam turner.. bekijk zijn schilderijen op internet William turner
Maak melding
@RdH, dank voor je evenwichtige bijdrage aan deze discussie 😉
Maak melding
Wat een onzinnig verhaal.
Alsof de mensen die nu in Nederland leven verantwoording moeten nemen voor hetgeen in het verleden door anderen is gedaan.
Er zijn in Nederland inmiddels zoveel anderen die niets met het verre verleden te maken hebben of niet afstammen van mensen die dat verleden gemaakt hebben.
Het lijkt wel het aanpraten van een erfzonde.
Daarnaast het feit dat er een enorme vermenging van afstammingslijnen heeft plaatsgevonden. Waardoor personen zowel van slaven als van slavenhouders kunnen afstammen. Welke rol krijgen die toebedeeld?
Het lijkt meer op een soort Nazi theorie, waarbij mensen op basis van hun afstamming of nationaliteit meer of minder door het verleden beladen zijn. En daarvoor moeten boete doen.
Slavernij is naar de huidige geldende moraal verwerpelijk, maar was dat toen niet. Gelukkig in mijn optiek een hele verbetering. Hoewel er ook toen al zeer verschillend mee werd omgegaan.
Wederzijdse healing? Welke gevolgen/wonden hebben mensen nu nog van de directe ervaring van slavernij? Behalve misschien mensen uit de kampen van de tweede wereldoorlog? En incidenteel recentere gevallen?
Begin bij jezelf en werk aan je toekomst. Wees gerust trots op je afkomst, maar bedenk dat je die niet gekozen hebt.
Laten we alsjeblieft niet teruggaan en proberen mensen slaaf te maken van het verleden.
Maak melding
Beste Henri (19),
Door het stuk van Usha een onzinnig verhaal te noemen wil nog niet zeggen dat jouw verhaal zinnig is.
Natuurlijk moeten we verder gaan en vooral niet omkijken.Maar pure kennis wil dat je zo ver mogelijk terug moet kijken om zo ver mogelijk vooruit te kunnen kijken.
Om je een antwoord te geven op je verschillende afstammingslijnen kan ik je vertellen dat ik nakomeling ben van slaaf en slavendrijver. Dat maakt mij een Redi bonkoro, Redi kilowat of rode neger. Dit heeft mij gedurende mijn hele jeugd en een gedeelte van volwassenheid achtervolgt.
Ik leg het steeds weer naast me neer maar zodra ik mensen als jij tegen kom of hun pennevrucht lees dan komt het weer boven.
Redi bonkoro zijn voel je alleen als je het zelf bent. Zeggen ze Bastaard of zeggen ze de zoon van de slavendrijver en wellustige slavin? De ene dag ben je de veroorzaker van alle ellende, de andere dag ben je het slachtoffer. Dat is mijn wond die ik bij me draag. Hoe kan mijn voorvader van vaders kant mijn voorvader van moeders kant dit hebben aangedaan?
Reageer mijn beste Henri zoals RdH dat heeft gedaan. Verstandig, evenwichtig en zinnig.
Je begint zelf te reppen met het woord nazi en je schrijft het nota bene met een hoofd letter N. Waarom? Is dat jouw wond die je mee draagt?
Je weet zelf dat tot op heden nazi beulen (terecht) vervolgd en bestraft worden, toch?
Weet je dat er geen enkele slavenbeul, handelaar of drijver is vervolgt? Nooit? En ze leefden nog lang, rijk en gelukkig, toch?
Dat is de wond die vele nakomelingen van slaven en onderbetaalde kontraktarbeiders met zich mee brengen. Wie weet ben je ook een nakomeling zonder wond.
Das
Maak melding