Schrikbeeld

Door Iwan Brave – Gek hoe je gewend raakt aan bepaalde associaties. In Suriname staat aov voor ‘algemene oudedagsvoorziening’. Als Amsterdamse taxichauffeur heb ik weer regelmatig te maken met aov. Alleen staat het hier voor ‘aanvullend openbaar vervoer’. Op kosten van de zorgverzekeraar kan een behoeftige op jaarbasis 700 kilometer naar eigen invulling reizen tegen een zeer geringe eigen bijdrage. Dan hoeft een passagier op een ritprijs van ruim 30 euro slechts 2.80 te betalen. En het maakt niet uit waarheen. Het kan zijn naar een instelling, vrienden, familie of zelfs een café! Meestal gebeurt dat door middel van minibusjes van vervoersmaatschappij Connexxion, maar die krijgt het niet allemaal voor elkaar. Dus wordt er veel uitbesteed aan de Taxicentrale Amsterdam (TCA), waarbij ik aangesloten ben. Ondanks deze super-de-luxe voorziening heb ik regelmatig een klagende passagier over de wachttijden. Dan denk ik aan die al die armlastige Surinaamse aov’ers die een moord zouden plegen als ze alleen al die reële ritprijs te besteden zouden krijgen.

Afgelopen vrijdagavond had ik weer zo’n aov-rit. Aangezien vooral bejaarden hiervan gebruik maken, had ik mij ingesteld op twee oudjes. Maar het adres was een school waar partymuziek schalde en discolichten flitsten. Het bleek een halloweenparty voor verstandelijk gehandicapte jongeren. Natuurlijk ook deze categorie maakt flink gebruik van het aov! En zo wordt er al feestende volop gebruik gemaakt van deze ongetwijfeld alleen in Nederland voorkomende luilekkerlandvoorziening.

Als taxichauffeur voer je heel wat gesprekken per dienst. Soms vertel ik dat ik tien jaren in Suriname heb gewoond. “Was u daar dan ook taxichauffeur?” wordt dan steevast gevraagd. Dat roept bij mij het schrikbeeld op van de hosselende straattaxichauffeur in de zengende hitte. Hoewel het keihard werken is, voel ik me als Amsterdamse taxichauffeur zeer bevoorrecht. Voorzien van een supersonisch soundsysteem zoef ik in mijn glanzende Mercedes E-klasse over rimpelloze Nederlandse snelwegen tegen 2,20 euro per kilometer met een instaptarief van 7,50 euro!

Als er een goede reden voor mij is om weer in Nederland te zijn, dan is het wel vanwege de rappe technologische ontwikkelingen, die Suriname goeddeels ontgaan. Nou, mijn eerste dag heb ik het geweten. Als student verdiende ik bij als taxichauffeur. Had ik toen na mijn eerste dienst koppijn vooral vanwege de stadse verkeerschaos, nu was het vanwege al dat gepiep in mijn overgevoelige Mercedes, die omringd is met botssensoren. Om de haverklap stond ik van schrik bij het keren of nemen van een krappe bocht boven op de rem. En alsof dat niet genoeg was, ging ook een piep af voor mijn gordel, die ik niet om had omdat ik voor de zoveelste keer achteruit moest. Op het schermpje van het eveneens geregeld piepende en GPS-gestuurde rittenafwerkingssysteem stond dat de klant naar Gorinchem moest. Een knallende opening van mijn nieuwe taxiloopbaan! Maar het geïntegreerde navigatiesysteem ‘Command’ stuurde me alle kanten op: behalve de juiste, en sloeg helemaal op hol. “Nu links, links… nu rechts… links, links, rè, rè, rechts…”, haperde de ineens niet meer rustgevende vrouwenstem. Toen ik eindelijk na twintig minuten totaal gedesoriënteerd op het adres aankwam, was de klant al gevlogen.

Tijdens mijn taxiwerk denk ik geregeld aan Suriname. Je mag geen appels met peren vergelijken, maar toch. Zo is Amsterdam vergeleken met het vrijwel schaduwloze Paramaribo een groene stad van jewelste. Menig brede laan is in de zomer door de talloze bomen letterlijk een groene tunnel. En waar tien jaar geleden donkere verlaten uithoeken lagen, zijn nu bruisende stadsdelen opgedoemd. Ondanks het ongekend hoge bouwtempo is ook de woningnood in Amsterdam schrijnend met wachttijden van 8 tot 10 jaar! Dat geeft aan hoezeer nijpend de Surinaamse woningnood is waar het begrip ‘sociale-woningbouw’ volledig hol is.

Ooit vergoelijkte ik mijn verwaarlozing omtrent Suriname met het argument: “Het land koopt niets voor mijn zorgen op achtduizend kilometer afstand.” Maar na het aangekondigde vertrek van bauxietmaatschappij Biliton werd ik bevangen door schrik. Volgens oud-minister Richard Kalloe van Handel & Industrie niet om te treuren. “Het is een uitdaging en geen crisis. Wat het zal worden, hangt in ruime mate af van de politiek.” En precies daar knelt de schoen. Toen Jezus door de Farizeeën ervan werd verdacht dat hij demonen uitdreef door Beëlzebul, wierp hij tegen dat satan dan tegen zichzelf verdeeld zou zijn, en zei: “Ieder koninkrijk dat tegen zichzelf verdeeld is, gaat ten onder.” Kijkend naar de onverzoenlijke Surinaamse politieke verhoudingen, gonzen deze woorden voortdurend in mijn hoofd. Ook al koopt Suriname er niets voor; op weg naar 2010 baart dit mij steeds grotere zorgen.

Iwan Brave