Door Iwan Brave – Suriname en Surinamers hebben een broertje dood aan copyright. Ofwel auteursrecht. Mede dankzij deze cultuur van piraterij en de wildgroei aan televisiezenders zijn alle bioscopen die ooit Paramaribo telde, koppie onder gegaan. De Surinaamse televisiekijker wordt nu getrakteerd op de allernieuwste releases van Hollywood en Bollywood. Ook wordt het land overspoeld met illegale dvd’s van Chinese makelij, die voor een prikkie te koop zijn in de supermarkten. Gezien de lokale economische situatie is het begrijpelijk dat Surinaamse media zich bedienen van piraterij. Waar zouden die armlastige tv- en radiostations het geld vandaan moeten halen om al die zendrechten en royalty’s van te kunnen betalen?
Bij tijd en wijle gaan er geluiden op om de situatie rondom de auteursrechten en royalty’s in Suriname aan te pakken. Maar niet meer dan dat. Ik vermoed dat het ook niet loont om op jacht te gaan naar de Surinaamse kale kip. En misschien maar goed ook. Het is dankzij deze piraterij dat Suriname vensters heeft naar de buitenwereld. Verkeerde het land eind jaren negentig nog in een informatie-isolement, vandaag de dag is sprake van een ongecontroleerde informatiewalhalla.
Vooral de sportliefhebber komt flink aan zijn trekken. In de Surinaamse huiskamers kan je talloze live-wedstrijden en samenvattingen volgen van de belangrijkste voetbalcompetities. Zoals de Braziliaanse, de Spaanse, de Italiaanse, de Engelse en natuurlijk ook de Nederlandse competitie. Daarnaast ook minutieus de Amerikaanse NBA-basketballcompetitie. En van belangrijke internationale prijsuitreikingen, zoals de Oscars en de Grammy’s, blijft men evenmin niet meer live verstoken. Allemaal gratis en voor niets. Dat wil dus zeggen: de lokale media betalen er geen cent voor maar genereren wel inkomsten door ‘sponsoring’ van hun programma’s. Zo kan het gebeuren dat een film van een illegale dvd of een lukraak geplukte Champions Leaguewedstrijd wordt ‘aangeboden’ door een lokaal bedrijf van aanzien.
Op zich vind ik dat de wereld ook niet wakker hoeft te liggen van de royalty’s die men in Suriname misloopt. Laat Surinamers ook eens voordeel hebben aan hun niet benijdenswaardige sociaal-economische situatie. Maar de keerzijde is wel dat Surinamers ook niet geleerd hebben respect op te brengen voor elkaars geestesproducten. Vooral artiesten kunnen erover meepraten. Wie een hit scoort in Paramaribo wordt er financieel niets wijzer van. Die mag zich vooral vereerd voelen dat zijn of haar muziek grijs wordt gedraaid of gebruikt wordt in lokale reclamespotjes. En dit geldt ook voor de wijze waarop nieuws zijn weg in Suriname vindt zonder toestemming. Met name dagbladjournalisten horen op de vele radiostations hun artikelen letterlijk woord voor woord voorgelezen, zonder bronvermelding.
Door dit gebrek aan copyrightbesef kon het ook gebeuren dat zelfs een voornaam merk als Parbo zijn handelsnaam niet in NL kon deponeren. Een sluwe Surinaamse zakenman bleek ‘Parbo’ voor geweest. Dat is de reden waarom de Parboliterflessen hier in NL noodgedwongen worden verkocht onder de troetelnaam Djogo. Een voor Nederlandse consument weinig aansprekende biernaam. Ik ben een keer gedoken in het merkenregister in Paramaribo. Het zal u verbazen hoeveel gevestigde lokale handels- en merknamen niet gedeponeerd zijn. Een zorgelijke situatie gezien de opkomst van internationale vrijhandelszones.
Daarom vond ik het bemoedigend toen de advocaat van Kwakoe Events aankondigde via de rechter een stokje ervoor te steken dat de naam ‘Kwakoe Zomer Festival’ onrechtmatig zou worden gebruikt door het nieuwe clubje. Kennelijk is stichting Kwakoe Events destijds wel zo gewiekst geweest is om de naam ‘Kwakoe Zomer Festival’ te deponeren. Ja, ik zeg bewust gewiekst, want de naam ontleent zijn oorsprong natuurlijk aan de culturele stichting Kwakoe, die ooit met het voetbalzomertoernooi als vertier is begonnen. Hoewel ik van mening ben dat Kwakoe Events daarom moreel geen recht van spreken had, keek ik wel met veel belangstelling uit naar deze juridisch sterke zet. Want ik ben van mening dat wij Surinamers veel meer copyrightminded moeten worden.
Het werd een anticlimax. Inmiddels zit Kwakoe 2008 erop en sterker: het faillissement van Kwakoe Events is aangevraagd! Ik had mij al door betrouwbare bron laten vertellen dat Kwakoe Events geen rooie geen cent te makken had. En daarom ook die aangekondigde rechtszaak wegens onrechtmatig naamsgebruik niet meer heeft ingezet. Halleluja! Laat voor één keer een andere slechte Surinaamse kwaal – namelijk financiële wanorde – ertoe niet hebben geleid dat een traditie van meer dan dertig jaar de nek is omgedraaid. De piraat die het Kwakoe Festival ooit (legaal) wegkaapte, is dood; lang leve het Kwakoe Festival! En nu nog wat doen aan dat mensonterende modderterrein. Piraterij of niet, Surinamers verdienen beter.
Iwan Brave
Dit is een bewerking van een radiocolumn voor Faya FM (Salto Amsterdam)
Iwan, you’re damn right. Dat is een van de redenen waarom Surinaamse artiesten, hoe getalenteerd ook, nooit internationaal zullen doorbreken. Zij zijn slachtoffer van het systeem. Kopieëren blijkt gemeengoed te zijn, en de artiest, de tekstschrijver, de arrangeur en wie dan ook, zal met lege handen blijven staan. Waar gaat het om? Kijk naar Suripop. Nog voordat de eigenlijke (legale) cd was uitgebracht, lagen er al kopieën in de winkels. Schande! Al die mensen die jaren achtereen het goede uit zichzelf hebben gehaald, wat gebeurt daarmee? Een organisatie als Buma/Stemra zou in Suriname goede zaken doen ten faveure van de Surinaamse artiesten. Maar wat nu gebeurt, en ik verwijs naar de zogenaamde Surinaamse rechtenorganisatie: Ze worden aan alle kanten tegengewerkt. Surinamers denken maar aan één ding: Ikke, ikke, en rest kan stikken!! Op de borst-klopperij, gebakken lucht, dat is het.
Maak melding
mensen willen toch dingen gratis, legaal of illegaal,dus toch piraterij.
trouwens wat de bioscopen in Paramaribo betreft:
ik heb dat ook gedaan.
met de komst van de videorecorder is dat begonnen.
je geeft (verkoopt) de middelen aan de consument en na een tijdje begint het.
de industrie maakt winst en deelt dat niet met de rest.
dus weg de bisocopen.
net als downloaden van internet.
kopen is duur.
men kijkt niet naar inkomsten verlies van de artiest,meestal zijn dat toch miljonairs,die wij (armen )in stand houden.
harry
Maak melding
Hoi Iwan e’ man jij bent verschrikkelijk vooruitgegaan…houwe zo and Tan boeng.
p.s
Blijf scherp het is moeilijk, maar blijf werken.
Want ze gaan komen, maar wat ik nu zie klim jij gewoon dan weer eruit.
Veel Geluk.
Maak melding
Waar heeft deze meneer het over? U reageert van uit de bakermat van de piraterij. Piet Heyn beet als eerste Nederlandse-Admiraal de spits, door stelselmatig onder andere de spaanse zilverenvloot te “bespringen”. In hun streven om te overleven wordt arme landen geen andere keus gelaten. Wat wil je de legale markten door allerlei beschermende maatregelen worden geblokt voor derde wereld landen??????????
Maak melding
Ik denk dat de schade die SME loopt mbt royalty’s wel eens groter kon zijn dan de winst. Maar ja. De auteurs en artiesten leiden de schade terwijl de grote jongens de winst en eer toe-eigenen.
Vreemde zaak omdat goed te spreken.
Maak melding
Ik lees altijd met plezier de stukken van Iwan Brave.
Hij heeft als enige surinaamse journalist de gave een artikel te schrijven die aan duidelijkheid niets te wensen overlaat!!!
Maak melding
@ Pinto: Duik liever terug naar de 17de eeuw. Ik blijf liever in de 21ste. Waarover heb JIJ het dan? Over Piet Hein. Of sta jij soms zelf met kopietjes op de hoek van de Domineestraat en de Steenbakkerijstraat?
@ 2: Noem me één Surinaamse miljonair-artiest.
Maak melding
Tja, Iwan schrijft vlot leesbare en vermakelijke teksten, maar hij houdt zich niet altijd aan de journalistieke spelregels. Een artikel beginnen met als kop ‘Piraterij’ en bijna tegen het einde belanden in een modderpoel: je moet maar durven. In het land der blinden is eenoog koning zegt men toch?
Tang boeng.
Maak melding
Tja, Iwan schrijft vlot leesbare en vermakelijke teksten, maar hij houdt zich niet altijd aan de “”””journalistieke”””” spelregels.
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>.
Bifa…… als jij het beter weet ga ook schrijven.
Jij begint op die domoren van Front te lijken.
Ik krijg het gevoel met een of ander Mangal…Somo..of Tjander Taktaki te doen te hebben.
…..ga schrijven dan begin jij ook goed te lullen.
Daarom….. odi odi Bifa. Gedonder!!!!!!!
Maak melding
Ha, ha, ha,
Sjor’s is Boos boi (Iwan Brave), je bent grappig. Jouw stijl is zo herkenbaar dat ik je meteen doorheb. Een beetje kritiek moet toch kunnen Iwan?
Maar jouw advies neem ik ter harte. Er moeten meer publicisten, schrijvers, etc. komen van Surinaamse afkomst. Is goed voor de integratie en als voorbeeld voor andere Surinamers. ‘Wie niet kan schrijven kan niet denken’ was toch een uitspraak van een beroemde filosoof?
En: je gevoel is niet goed. Tjander Taktaki ken ik niet en Somo en Mangal zijn ruziezoekers: dat ben ik niet.
Tang boeng,
Bifa.
voorbeelden daarna weer opge dienen als voorbeeld voor de Surinaamse jeugd en Wellicht ontmoeten we elkaar ergens een keer.
ja, Iwan schrijft vlot leesbare en vermakelijke teksten, maar hij houdt zich niet altijd aan de “”””journalistieke”””” spelregels.
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>.
Bifa…… als jij het beter weet ga ook schrijven.
Jij begint op die domoren van Front te lijken.
Ik krijg het gevoel met een of ander Mangal…Somo..of Tjander Taktaki te doen te hebben.
…..ga schrijven dan begin jij ook goed te lullen.
Daarom….. odi odi Bifa. Gedonder!!!!!!!
Sjor’s is Boos boi !!!
Maak melding
dan moest men nooit zijn begonnen aan cassetebandjes, videobandjes, lege cd’s en dvd’s………..
de schuld niet schuiven op de consument!!
sony maakt zelf lege cd’s en dvd’s maar wil niet hebben dat er wordt gekopieerd??
raar of niet!!!!!!!!!!
wie kijkt naar MTV Cribs………..daar gaat je geld naar toe.
Maak melding
Bifa waarom lieg jij voor anderen.
Ik ben Ogrie Sjori” maar soms kan het gebeuren dat ik kwaad word.
Dan neem ik de naam ‘Sjor’s is echt boos’ aan. ((((Sjor’s is Boos boi !!!)))).
Daarom echt maak mij niet boos door te gaan lopen liegen voor anderen.
KNOOP DIT GOED IN JE BOVENKAMER
“””””””Ga niet zomaar lopen liegen.”””””””.
Maak melding
Beste Bifa,
Als ik al zou reageren (wat ik alleen bij hoge uitzondering doe, zoals in dit geval), dan doe ik dat altijd onder mijn eigen naam ‘Iwan Brave’ of met de anagram ‘Brainwave’. En nimmer anoniem. Bovendien zou ik vooral niet reageren op meningen die niet in mijn voordeel zijn, omdat ik onwelgevallige meningen juist gezond vind voor de discussie. Het forum is wat dat betreft domein van de lezers.
A tan so
Maak melding
@MightyMike
En dan hadden de chinesen het buskruit maar noooit moeten uitvnden
En Nobel de TNT niet
En de atoombom, en de auto en het touw (een strop) en het leer (een gesel) en …..
Reageren is nu eenmaal makkelijker dan nadenken. 😆
Maak melding
Je mag kopieeeeeeeren
Je mag downnnnnnnloden
Je mag alles doen.maar doe het met de rijke artisten zoals:
Madonna. Beyonce,
Mel.B… P.Daddddy
Yina.turner Donna Summer
Deze sterren zijn al rijk genoeg
Maar laat a.u.b een B.Bijlhout met rust.
Een m.nijman, Conchita Berggraaf, een Denise jahna een Ruth Jaccot ook.
Koop aub een cd van deze mensen en kopieer een niet Su. ding
Maak melding
Beste Iwan,
Bedankt voor je reactie. Daar kan ik iets mee. Ga door met je goede werk. En: als ik vind dat ik inhoudelijke kritiek op je werk moet leveren, dan zal ik dit niet laten, ha, ha, ha.
Wat betreft (((Sjor’s is Boos boi !!!)))): ga lekker met iemand anders ruzie zitten maken. Ik heb er geen tijd voor. Wellicht vindt je in jouw ‘bovenkamer’ iemand die je werkelijk iets heeft aangedaan. Dan sluit ik ondertussen de discussie.
Tang boeng,
Biga
Maak melding
De Surinaamse wet op copyrights dateert uit 1920 ofzo. Digitale copyrights zijn nog niet opgenomen in de wet. Dus het volkomen LEGAAL wat er gebeurt in Suriname. Als er boeken werden verkocht dan zou het illegaal zijn. Maar alles wat digitaal is, blijft legaal in Suri.
Jammer dat de schrijver van dit stuk hier niet van op de hoogte is. 🙂
Maak melding