Door Clark Accord – De tweede wereld oorlog ging niet geruisloos aan Suriname voorbijgegaan. Je had er kampen waar mensen werden opgesloten, wegens vermeende Duitse sympathieën. Wie zijn kindertijd in een Hernhutter (Duits) door gebracht had, was verdacht. De barman van de Duitse club kon eveneens vrezen voor internering.
Court Humaniteit en Kongie Tong Sang, waren ingericht als opvangcentrum voor een groep Nederlandse vluchtelingen, die van vanuit Vichy-Frankrijk op last van de Nederlandse regering in ballingschap naar Suriname waren vervoerd. Tijdens de hongerwinter droeg de Surinaamse bevolking een steentje bij door geld, kleren en voedsel in te zamelen voor Nederlanders in nood. Aan het eind van de oorlog, dankte koningin Wilhelmina de Surinaamse bevolking voor hun bijdrage aan de oorlog.
Toch proberen sommigen vandaag de dag de loop van de geschiedenis naar hun hand te zetten. Hun wens lijkt wel de vader van de gedachte. Zo hopen ze de geschiedenis te kunnen verdraaien, en de bijdrage van de West aan de Tweede Wereld oorlog te bagatelliseren. Onderstaand gesprek illustreert de moeilijke omstandigheden, waaronder sommigen in Suriname de oorlogsjaren doorbrachten.
“Hoe komt u aan mijn telefoonnummer?”.
“Dat doet er niet toe”. Aan de ander kant van de lijn is het akelig stil. Slechts haar ademhaling is duidelijk hoorbaar.
“Als u me u verhaal vertelt zal ik daar zeer discreet mee omgaan. Het is wel van belang dat verhalen als dat van u niet voor de geschiedenis verloren gaan”.
De stilte aan de ander kruipt als een dikke blubber door de lijn heen.
“Bent u er nog”, vraag ik voorzichtig.
Ze schraap een paar maal haar keel, dan klinkt haar stem gejaagd door de hoorn.
“Meneer u moet weten dat, het de verschrikkelijkste tijd uit mijn leven is geweest.” Ondanks dat we ons niet in een ruimte begeven, is de pijn, die van haar woorden uitgaat, duidelijk voelbaar. “De herinneringen daaraan heb ik ver weg gestopt. Als honden hebben ze ons van de straat geplukt en in kamp Katwijk gestopt. Ja meneer in Suriname hadden de Nederlanders ook concentratie kampen. Wat we hadden misdaan? We probeerden alleen maar ons zout te verdienen. We deden niemand kwaad. Net als de joden in de concentratie kampen werden we getatoeëerd”.
Het luidde schrapen van haar keel ontneemt haar bijna de woorden.
“Mijn kinderen weten van niets.”,Vervolgt ze. “Zelfs mijn man weet het niet. Als u het niet erg vindt laat ik het hierbij. Erover praten is net peper in de wonden wrijven”.
Voor een moment zit ik met een mond vol tanden.
“Meneer…. heeft u mij gehoord!. Alsjeblief laat het verleden rusten!. Als beesten werden we behandeld, verkracht en misbruikt.” Haar laatste woorden galmen nog dagen lang na.
“Tje mi gado, ach mijn god wat verschrikkelijk”. Met grote ogen vol ongeloof staart mijn nicht Shirley me aan, als ik haar dit vertel. “Hoe kwam je aan haar telefoon nummer?”
“Van een van haar buren. Dat was tijdens het onderzoek voor mijn debuut roman De koningin van Paramaribo. Je weet hoe het in Suriname gaat. Iedereen weet alles van iedereen. Toch denkt ze dat niemand haar geheim kent.”
“Baja dat zelf haar man en kinderen niet weten dat ze tijdens de oorlog geïnterneerd is geweest.”
“Gedurende de tweede wereld oorlog heeft het toenmalige koloniale bestuur deze vrouwen in kamp Katwijk gezet, zogenaamd om de Amerikaanse en Nederlandse soldaten tegen geslachtziekten te beschermen”.
Aan Shirley lippen ontsnapt een luidde tjoerie, afkeurend gefluit.” Er waren toch condooms in die tijd. Jonge, overal in de wereld krijgen vrouwen excuses en financiële tegemoetkomingen voor de tijd die ze tijdens de tweede wereld oorlog in soortgelijke kampen hebben doorgebracht”. Zegt ze. “Neem nou die Japanse troost meisjes. Die hebben toch ook geld gekregen? En de Nederlandse vrouwen uit de kampen in Indonesië.”
“Het probleem met de Surinaamse vrouwen is dat ze uit schaamte nooit voor hun rechten zullen opkomen. Eigenlijk zou de Surinaamse regering dat voor ze moeten doen, maar vanwege de taboe op seksualiteit zal dat nooit gebeuren. Daarom denk ik dat deze vrouwen hun geheimen mee zullen nemen in hun graf.
Om hen hoeft men zich geen zorgen te maken. Zeker niet het comité uit verzorgingshuis de Drecht in Amsterdam, dat zich verzet tegen de tentoonstelling De tweede wereld oorlog in de West. Zij mag wel met trots haar oorlogsleed tentoonstellen.”.
© Clark Accord 2008
Meneer Accord, ik lees altijd met plezier uw boeken en ook uw columns. Het verhaal dat u in deze column beschrijft is er echter een die in het niet valt bij het vele leed dat miljoenen vrouwen in Europa tijdens de oorlog hebben meegemaakt, ook in het onderhavige geval. De Duitsers interneerden: zigeuners, homofielen, hoeren, roodharigen, joden, zwartharigen, kromneuzigen, gehandicapten en noem maar op. What is your point? Alleen het feit dat Suriname op dat moment zogenaamd aan de GOEDE kant stond? Of omdat het een SURINAAMSE vrouw betreft? Misschien ook het feit dat er over dergelijke dingen niet gepraat werd? Deze vrouw is een slachtoffer van haar tijd geweest. Zij heeft haar “zout” verdiend met haar lichaam. Oke. Zij heeft het weggestopt. Het feit dat zij zegt “laat het verleden rusten” geeft al aan dat zij er vrede mee heeft. Maar zolang praten over seksualiteit nog steeds een taboe is in een seksueel losbandig land als Suriname, zolang zal ik mij achter de ellebogen blijven slaan.
Met respect,
Maak melding
Ongelooflijk, dat mensen zo lang met zo’n geheim kunnen rondlopen. Het mag dan ‘publiek geheim’ heten, maar ik wist niets van dat wat die mevrouw vertelde. Schokkend. Meneer Accord, ik ruik een boek…
Maak melding
Geachte heer Accord,
Een leuk en leerrijk artikel, vooral de laatste zinnen spraken ons zeer aan:
“Om hen hoeft men zich geen zorgen te maken. Zeker niet het comité uit verzorgingshuis de Drecht in Amsterdam, dat zich verzet tegen de tentoonstelling ‘De Tweede Wereldoorlog in de West’. Zij mag wel met trots haar oorlogsleed tentoonstellen.”.
Meneer Accord, wanneer wij, soms zeer uitdrukkelijk, ook onze mensen wijzen op het racisme in Nederland, luister goed meneer Accord, ONZE EIGEN MENSEN, dan hebben sommigen onder hen blijkbaar heel veel te verdedigen: “Ach meneer, laat dat ding nou maar. Ach, zo erg is het nou weer niet. Acht, die mensen weten niet beter. Weet je wat, dan gaan we dat ding maar ergens anders organiseren. Laat ze hoor meneer, we willen geen ruzie maken. Ach, het is maar een standbeeld, Anton de Kom is ook allang dood” en ga zo maar door. En deze houding is desastreus in de strijd die wij voeren voor een ‘Waardig Standbeeld van Anton de Kom’ t.b.v. onze ‘Trots, Respect en Waardigheid’ voor onze gemeenschap.
Het racisme moet je nimmer proberen te belonen. En als ze dreigen, dan dreigen wij terug!. Maar neen, sommigen onder ons kiezen eerder voor het ‘hazenpad’, dan te strijden voor waardigheid en respect voor hun mensen, en dat is fout, ernstig fout. Sleep ze voor de rechter desnoods, die Drechtse racisten!!!.
Want stel dat weer een groepje had geroepen van: “en wij willen die tentoonstelling ook niet in het CEC gebouw hebben, wat dan. Trouwens, zouden ze dit geflikt hebben met mijn Marokkaanse vrienden? Dan zouden ze wat moois beleven. Ma un lobi a subsidie????????!
“JE WORDT BEHANDELD ZOALS JE BEHANDELD WILT WORDEN”
Vorig jaar lieten wij van EBU-Akademiya in een brief aan de Surinaamse vereniging ‘Ons Suriname’ in Amsterdam Oost weten, dat die vuil stinkende container, die pal voor de ingang van het gebouw staat, ons beledigend stoort. En dat wij van plan zijn de Gemeente Oost/Watersgraafsmeer hiervan op de hoogte te stellen, wat wij ook nog zullen doen.
En wat denkt u dat de nota bene ‘geschokte reactie’ van deze slapjanussen aldaar was?
Neen, het is ‘onze’ vereniging, niet doen we lossen het wel zelf op, tot vandaag. “Bij het concert gebouw staat er toch ook zo’n container bij de ingang”, dus……..
En met deze zomer kunt u zich voorstellen met wat voor een stank je bij de ingang van “Ons Suriname”, let wel “ONS SURINAME” ontvangen wordt, bij het bezoeken van een Surinaamse activiteit aldaar.
En het is deze houding, dwars door alle lagen van de Surinaamse gemeenschap in Nederland heen, inclusief het midden- en hogerkader aan toe, die ervoor gezorgd heeft dat wij vandaag in Nederland in zulks een bizarre positie zijn komen te verkeren.
En enorm grote groep zakkenvullers, subsidie jagers, pseudo-intellectuelen en verraders onder de eigen doelgroep, die als bange wezen en kruiperige paria’s, zich als Lazarus laten behandelen en zich zelfs laten geselen, om morgen bij een eventueel succes van bijvoorbeeld Clarence Seedorf en Edgar Davis, zichzelf plotseling ‘Een Trotse Surinamer’ te noemen.
Maar in feite zijn het opportunistische bange schijters die regelmatig hun kop in het zand steken, wanneer het op aankomt om te strijden, om ten slotte weer te voorschijn te komen als de storm geluwd is.
En ze noemen zich bijvoorbeeld “ONS SURINAME” EN “PODIUM KWAKOE”, allemaal van die pretentieuze nationalistische namen, ma notinoti. In feite zijn het deze dwangmatige leugenaars en bedriegers onder ons volk, wiens waardigheid ver te zoeken is en als staathonden en ordinaire onderkruipsels hun eigen proces onder de noemer van “vooruitgang” ongestoord blijven voorzetten (let wel hun eigen fragiele “vooruitgang”), gemotiveerd door een eigen grenzeloos opportunisme en een portie naïeve onwetendheid omtrent ‘Zwart Bewustzijn’. En dat is jammerlijk vervelend, storend, beschamend en geen voorbeeldhouding naar onze gemeenschap toe, in het bijzonder naar onze jongeren.
En daar willen wij van de Bewustzijnsbeweging veranderen in proberen te bewerkstelligen, ongeacht of deze viezeriken onder ons volk het nou leuk vinden of niet, wit zowel zwart.
Vandaar dat wij ‘Strijdend’ gaan!
Maak melding
een deel van de surinamers in nederland hebben zeker geen interesse om dit soort verhalen aan te horen.als het een andere bevolkingsgroep was dan was iedereen in de weer.wij moeten met ons allen proberen om ons verleden niet te verloochenen.er zijn nog meer van dit soort verhalen zoals guyaba tem en de spaanse griep.wij moeten haast maken want straks hebben wij deze mensen niet meer in onze midden.ik ben niet op zoek op deze site naar schuldigen maar de dingen moeten gewoon gezegd en vast gelegd worden voordat dit te laat is
en niet te vergeten de surinaamse vrijwilligers die gestreden hebben in oorlogen voor de vrijheid van de mensheid.
Maak melding
De wet van de dualiteit maakt dat alles goed komt.
positief en negatief is na evenwicht een nul.
en daar beruste ons zijn.
Je leed,trots, rijkdom, armoede en al het andere wat een mens van de buitenkant versiert is tijdelijk. Uiteindelijk is de wereld een geheel met rust voor iedereen.
Want dat is het werk van god.
Laten we ons niet verheerlijken met onzin van het bestaan maar de werkelijkheid.
Laten we alles opschrijven en geschiedschrijven voor de nakomelingen, ons eigen geschiedenis goed vastleggen, dat is enigste wat telt. Hoe iemand later daarme zal omgaan is nog zeer de vraag.
Wardering en respect wordt verdient en niet afgedwongen.
Papo
Maak melding
Ik begrijp niet waarom het zo belangrijk is. Er zijn reeds zoveel artikelen hierover geschreven. Do my best.
Maak melding
do my best. er kan niet genoeg hierover geschreven worden. vanuit ons eigen perspectief is er nog te weinig beschreven. nederlandse musea liggen vol met geschiedenis. waarom moeten we volstaan met het weinige dat er is.Clark Accord blijf ons voeden. I REST MY CASE
Maak melding
ene lies
deze dame is in indonesia geboren van sme ouders.
deze dame vertelde dat hun ouders te horen kregen geen gegevens aan de media door te geven.
dus om dit alles dood te zwijgen.
het zelfde hebben ze gedaan ook in zuid afrika ,de blanken moesten alles doodzwijgen,en ook de sympatisanten.
dus als je niet over praat ,dan hebben ze toch een misdaad gepleegd?
en ja hoor want men in europa moest niet achter komen dat ook de surinamers en antil en moslims (moslims uit frankrijk)marocanen ook gevochten hebben tegen hitler en ook voor de vrijheid heeft gezorgd.
sosm als ik een discuccie heb met sme mensen die in holland wonen ,kom ik achter dat de meeste ( 95 %) niets weten van hun eigen vaderlandse geschiedenis.
en geloof mij de meeste van deze mensen houden van geld….positie….
en dan denk ik …,ga heen jullie slijmballen…
ik ben dan erg teleurgesteld.
Maak melding
ja bak ellende wil geen excuses voor de slavenernij verleden.
waar is hij bang voor.
waar zijn de normen en waarden?
of moeten alleen arme mensen zich houden aan normen en waarden?
maar rayman is laat heeft het mooi gedaan met zijn handen
balkenende kom hier ,broek zaken en met zijn normen en waarden handen heeft men gezocht naar …..
Maak melding