donderdag, april 25, 2024

Pom!

-

Does Travel - naar Suriname

Chris PolanenDoor Chris Polanen – Op weg naar de pomwedstrijd in de Bijlmer, vroeg ik mij af of ik wel een echte pom liefhebber was. Die vraag bracht mij terug naar mijn jeugd. Opgroeiend in Suriname kreeg ik tijdens veel verjaardagen pom voorgeschoteld. Meestal vergezeld van pastei, rijst en wat groente werkte ik het snel naar binnen, indien mogelijk gevolgd door een tweede portie. Het resultaat was een buik en een broeksknoop die op springen stonden, maar ja, dat was in die tijd normaal.
Berucht was de ‘kras taja’(de jeukende tajer), die dat jeukende gevoel in je mond gaf.
Spijkers in de pom schenen dit probleem te verhelpen. Mocht je ooit onverhoopt je tanden in zo een spijker zetten, bleef die anekdote je natuurlijk tot je dood achtervolgen.
Wat de smaak betreft is het met pom net als met elk ander gerecht. Je ontwikkelt een bepaalde voorkeur en de pom van moeder of oma blijft meestal het lekkerst. Elke pom smaakt anders en soms is een pom net iets te zoet of te zuur naar je smaak.Een echt onsmakelijke pom ben ik in Suriname echter zelden tegen gekomen.
Als je pom op je bord krijgt let je op een aantal dingen. Heb ik een stuk met korst of alleen binnenkant? Is die korst niet te dik of te zwart? Heb ik genoeg vlees? Is het echt vlees of vooral bot? Het grootste probleem met pom op verjaardagen was ongetwijfeld het gebrek aan vlees. Vooral in tijden van schaarste zat er gewoon niet genoeg vlees in de pom om alle gasten tevreden te stellen. Eenmaal aan je tafel doorzocht je met lepel of vork de pom snel op de aan- of afwezigheid van vlees. Kwam je weinig of geen vlees tegen, vroeg je aan je tafelgenoten of zij wel vlees hadden. Een beetje mopperen zonder dat gastvrouw of gastheer het hoorde, was sociaal geaccepteerd.
Na al deze overdenkingen kwam ik tot de conclusie dat ik zeker van pom hou, maar niet zo een groot liefhebber ben dat ik er echt naar op zoek ga. En aangezien ik nooit kook en dat ook niet van plan ben, zal ik zelf ook nooit één maken.

Als ik Imagine IC op de Amsterdamse Poort binnenkom, is het er tropisch warm en er klinkt muziek van Lieve Hugo.Vrolijk en sfeervol. Het publiek bestaat voornamelijk uit Surinamers, zowel jong als oud en wat Nederlanders.Twee nichten van mij, echte fijnproevers, zijn er ook. Ik ben net op tijd voor het proeven. Maar liefst negen pommen moeten geproefd worden. Een vakjury proeft en oordeelt achter de schermen, maar ook het publiek mag meestemmen.
Samen met mijn nichten sluit ik aan in de proefrij. Het is een aparte ervaring. Van een gerecht waar je normaal een flinke hoeveelheid van eet, krijg je nu slechts een flinke eetlepel. Zou dat genoeg zijn? Bij de eerste pom die we proeven,blijkt dat dat meer dan genoeg is. Het is een grote teleurstelling. De smaak is zuur en waarom moest er nou in dat kleine stukje van mij zo een groot stuk gember zitten? Ik schrijf op: zuur+gember.
Naarmate het proeven vordert, blijkt dat mijn nichten en ik streng zijn in ons oordeel. Ik schrijf bij elke pom een beknopt oordeel: vis+vies, zoet+vies, structuur te droog, flauw, vies!!, Indische kruiden? Een van mijn nichten trekt halverwege het proeven een vies gezicht:‘Ik stop ermee,’zegt ze,’het is mooi geweest.’ Mijn andere nicht en ik gaan door. ‘ Dit smaakt wel goed,’zegt ze bij één van de pommen,’maar het is geen pom!’We lachen smakelijk. Uiteindelijk zijn we het er over eens dat er drie redelijk goede pommen zijn. En er is één, nummer 7, die ongetwijfeld de beste is.
Maar is onze smaak betrouwbaar of lijkt deze pom gewoon op de pom die onze oma en moeders maakten? Ik vraag aan een grijze Surinaamse dame die naast mij in de rij staat, welke pom zij het lekkerst vond. Iemand van in de zeventig heeft natuurlijk ongelofelijk veel pommen geproefd. Zij is het met mij eens: nummer 7 is de beste.’Maar de pom van mijn nicht in Suriname is beter dan allemaal hier, hoor!’zegt ze. ‘Zij kan het weten,’zegt mijn nicht,’ze is de schrijfster van een Surinaams kookboek.’Wij brengen onze stem uit en wachten af.
Even later is de jury klaar en worden de winnaars bekendgemaakt. De jury benadrukt dat er geen echt traditionele pom tussen zat die zowel kip als zoutvlees bevatte. De winnaar van de publieksprijs is Brigitte Kuipers, een vrolijke Nederlandse dame, die vertelt dat ze pom maakt met muziek van Lieve Hugo als begeleiding en dat een pom smeuïg en sexy moet zijn.
De winnaar gekozen door de vakjury is Sherwood Felixdal, een jong Surinaams meisje dat haar pom met zalm heeft gemaakt, omdat ze geen vlees eet. Ze heeft het pom maken niet van haar moeder geleerd, maar uit een kookboek en dit was pas de derde pom die ze ooit maakte.
Ze krijgt als prijs haar gewicht in pomtajer en wordt ter plekke gewogen. Mario Raadwijk van Replay brengt haar een zwoele ode(‘Weet je dat pom het leven zo heerlijk maakt?) en dichter Pom Wolff leest haar zijn gedicht, geïnspireerd door pom, voor.
Het is absoluut een geslaagde middag, maar ik blijf met een vraag zitten. De pom van de winnaars vond ik niet slecht smaken, maar wie maakte pom nummer 7? De pom die, zodra ze mijn tong raakte, mij in een fractie van een seconde naar een Surinaams erf bracht. Zittend op een klapstoeltje, genietend van een pom die precies goed smaakt en de wereld om mij heen even vergeten.

Chris Polanen – [email protected]

opening
Fernandes Express
Caribbean Night

19 REACTIES
  1. Als ik puur alleen pomtayer, in Ned kun krijgen.
    Had ik mee gedaan..en ja, ja, zeker gewonnen ook.
    Maar ja te veel schurken, dus pure pom tayer, wordt moeilijk kopen.( of bestaat in Ned. niet).


    Maak melding
  2. Pom is het lekkerst als het zoet is en lekkere zachte stukjes kip afgewisseld met goed zacht gekookt zoutvlees er in zit. Ook moet pom een goede kleur hebben. Groene pom of te gele pom kan ik niet wegkrijgen. de ogen zijn de deuren van de maag if you know what i mean.
    Pom lekker hmmmmmmmm


    Maak melding
  3. Traditionele Pom met zowel kip als ZOUTVLEES?
    No way, in Pom hoort van origine echt GEEN zoutvlees thuis! Van “traditioneel” kan er dan derhalve geen sprake zijn.
    Ik heb in mijn leven al zoveel soorten Pom gezien en geproefd, maar er zijn slechts een beperkt aantal die voldoen aan de kwalificatie “traditioneel” volgens het originele JOODSE recept. Zo zijn er mensen die mosterd (piccalilly) in hun pom doen en anderen weer chinese vruchten. Al deze zaken horen echt niet in pom thuis.
    Gewoon (in azijn gewassen) kip klaarmaken in nootmuskaat, uien, tomaat (of tomatenpuree) en zwarte peper. Als de kip gaar is, deze uit de pan halen en de pomtayer voorkoken in de jus van de kip, tezamen met sinaasappelsap (dit voorkomt een rauwe smaak), alvorens de braadslee te vullen en de pom af te bakken in de oven. Dit is de enige echte pom. Alle andere recepten zouden wellicht ook lekker kunnen smaken, maar verdienen ABSOLUUT NIET de naam POM!!!
    Tip: De pom is het lekkerst als de “verse” tayer niet echt vers is, maar al wat ouder.
    Doe hier je voordeel mee!


    Maak melding
  4. Smaken verschillen maar volgens mij is de
    Pom bereidt met Zoutvlees en Kip de lekkerste Pom. Je mag het net zo duur maken als je zelf wilt.

    Een beetje suiker,sinaasappel of liever Curacaose orangesap hoort erbij. De juiste verhouding hiervan is wel een vereiste voor de goede smaak. Mag niet te zoet en ook niet zuur smaken.

    Voor de rest moet het vlees gestoofd zijn in roomboter of een combinatie met margarine. Niet te vergeten maggieblokjes naar smaak ,genoeg uien en verse tomaten,selderij
    Piment/ Lontai, nootmuskaat. Het geheel moet met genoeg Jus zijn aangemaakt.De Lontai later er weer uithalen.

    Wil je het exclusiever of duurder maken dan wel het vlees stoven met toegevoegd Worcestersauce en kappertjes en piccalilly.

    Een belangrijke tip is om bij de bereiding van het vlees rekening te houden, dat de kip niet te lang doorgebakken is en daarna ook niet al te lang gestoofd wordt, voordat het met de Pomtayer en met genoeg Jus in de oven wordt gedaan.

    #Smakelijk eten.


    Maak melding
  5. Kraba,

    Google nou eens op pom en je leest dat pom van origine een Joods gerecht is, dat werd gemaakt van de aardappel, kip en kruiden, specerijen.
    Aangezien aardappel in Suriname toendertijd niet shaars was, is men daarvoor in de plaats tayer gaan gebruiken.


    Maak melding
  6. Unu tja ding: de een zegt origineel van aardappel.
    Maar aardappel is geen taja.

    Maar groeit aardappel in Israel, daarnaast wie bracht aardappel naar Europa.

    Van een ander moet ik mij bezig gaan houden met een http://www.pomophetmenu.nl

    Ik ken Su. pom. die andere nooit gezien nergens….maar let op…als het joods is dan is het geen koosjer(kousjer).

    Dus nu de vraag durft een echte jood dit te eten.
    Dit omdat de combinatie’s niet kloppen met een koosjer maaltijd.(spijswet der joden)

    Let op ! Kraba is van de straat komt overal binnen dus: Kraba sabie !

    Google no go law Kraba, dit omdat het door mensen daar moedwillig(willens en wetens) is in getypt.

    Daarnaast wie moest tijdens het koloniaal verleden werken in de keuken, voor voedsel voor de Baas en Bazin enz. enz…… juist th’m..


    Maak melding
  7. Saba nog maals toen de eerste poms in Suriname werden gemaakt moest de aardappel nog uit Peru worden gehaald. Please…onderzoek de zaken goed en kijk op online encyclopedies naar de oorsprong van aardappel. Ik denk dat wij allen een recept hebben en dat elke familie pom op eigen wijze maakt. Ik houd niet van picalilli of maggieblokjes of boter, maar simpel zout en zwarte peper, sinaasappelsap en kip. Wel zoutvlees, en niet teveel soepgroente. Ik vind dat eten bereid dient te worden met maximaal 5 ingredienten. Maar goed ik heb met veel genoegen en respect naar de andere recepten gekeken en een ding werd duidelijk dat over smaak er niet valt te twisten!


    Maak melding
  8. Pom,

    Wel, men neme een pomtayer. Geen jonge want de smaak valt dan tegen. men raspt de tayer, op een grote rasp.
    Verder
    zwarte peper, harde kip (gewone kip heef teen te hoog vocht gehalte, kokosolie, spijsolie, laurierblad, piment, tomaat, blok of zout, Zuur oranje, water, soepgroente (selderie.

    Jullie willen zeker weten hoe ik het verder afmaak. No boy, dat is mijn geheim voor de volgend pom wedstrijd. Ik neem mijn taya dan zelf uit Sranan mee.
    Chris, ik nodig je wel uit hoor mie boy.


    Maak melding
  9. Mag ik uw allen danken.
    De enkele keren, dat ik Pom mog proeven als bakra/tata moest ik me vingers natellen. Daar ik af en toe me in de keuken begeef, was ik ge-intresseerd in het recept. Mocht ik nooit hebben. Toen internet geboren was, heb ik nog wel eens gezocht, maar nooit iets goed gevonden/geprobeerd. Nu kan ik kook lusten er ook es op botvieren. Ik zal voorlopig niemand uitnodigen, maar het is een welkome uitdaging.
    2 maanden in Su (ja als bakra) en de zogenaamde betere eetgelegenheden.. maar geen Pom zoals op die verjaardagen. Gelukkig was er genoeg ander lekker eten. Vooral die eet tentjes in Surinaams Groningen.

    Respect


    Maak melding
  10. Ik heb als jonge vent gewoond naast een traditionele pom familie te kwatta. De pomtayer groeide achter op het erf en werd als deze rijp werd geoogst maar moest toen nog zeker twee weken blijven liggen alvorens het werd geschild en geraspt. De familie beschikte over een stenen oven dat met houtvuur werd verhit tot de juiste temperatuur. De pom werd dan daarin gaar gebakken. De smaak van deze pom was swit no todo, en het regende dan ook bestellingen. Er zat trouwens ook altijd zoutvlees en een madame sjanet peper in, maar met mate. Voor mij is dat de referentiestandaard voor een echte surinaamse pom.


    Maak melding

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

LAATSTE BERICHTEN:
TOP SITES