Amsterdam – “Surinamers hebben zich de kaas van het brood laten eten en hebben weer een kans voorbij laten gaan om de gemeenschap op de kaart te houden in Nederland”. Dit verklaarde de bekende opinieleider en communicalist Roy Ristie afgelopen maandag tegenover Stadsradio Fayalobi Amsterdam, na de onthulling van het Anton De Kom beeld in de Amsterdamse Bijlmermeer. Aanleiding voor zijn commentaar ligt in het gegeven dat deze onthulling de nationale impact miste die het volgens hem verdiende. Afgelopen week heeft een comite dat zich noemt ‘Een waardig standbeeld Anton de Kom’ het stadsdeel Amsterdam Zuidoost nalatigheid verweten. Het bestuur zou grove fouten hebben gemaakt bij de totstandkoming van dit monument.
Volgens Otmar ‘Abaisa’ Alken van het actiecomite geeft het standbeeld ook niet een waardig en waarachtig beeld weer van de strijder tegen onrecht en voorvechter voor vrijheid, Anton de Kom. Alken: “de maakster van het standbeeld, Jikke van Loon, is via een niet van te voren afgesproken internet stemming gekozen uit 4 kunstenaars. Hierdoor is er frauduleus gehandeld met alle gevolgen van dien”.
Ristie zegt hierboven te willen staan, “deze argumenten kunnen steekhoudend zijn, maar vormen een valkuil waardoor enigszins overschaduwd wordt waarom het gaat. De echte pijn zit ‘m in het feit dat er slechts een klein groepje mensen bij de verwezelijking van het standbeeld betrokken was waardoor het niet die functie gekregen heeft die het verdient; Nederland een stukje van haar eigen geschiedenis bij te brengen.”
Door het ontbreken van een nationaal draagvlak voltrok de onthulling zich in de marges van de Bijlmermeer. Belangrijke landelijke sleutelorganisaties die te maken hebben met vrijheid in het algemeen en de tweede wereldoorlog in het bijzonder, ontbraken. De verslaggeving in de nationale pers getuigt hiervan. De Nederlander Anton de Kom was van Surinaamse komaf en streed óók tegen onrecht en verdrukking in Nederland. Hij was immers ook bij het verzet betrokken om zo ook hier vrijheid te helpen bewerkstelligen.
Ristie: “Doordat wij zaken waarmee wij ons als Surinamers verwant voelen uitsluitend een tot onderling strijdpunt maken, zullen wij onszelf niet kunnen overstijgen. We kunnen de vinger dan niet op de eigenlijke zere plek leggen en ontlopen anderen zo aan hun verantwoordelijk daarin”.
Tijdens de onthulling hebben ongeveer 100 Surinamers hoofdzakelijk geprotesteerd tegen de tot standkoming en de vormgeving van het Anton de Kom standbeeld. Direct na de onthulling hebben zij het beeld weer verhuld. De kunstenares van het standbeeld vertelde zondag voor de microfoon van Stadsradio Fayalobi Amsterdam aangeslagen te zijn door de ontstane commotie. Zij was nimmer op de hoogte van de sentimenten die dit beeld zou oproepen. Ook zei ze “dat er niet op verstandige wijze is omgesprongen met zo een gevoelige kwestie, maar” zei ze vervolgens “ik ben slechts een kunstenares”.
Intussen houdt deze kwestie de gemoederen bezig. Roy Ristie, zelf ook bewoner van Amsterdam Zuidoost, heeft het Stadsdeel met klem opgeroepen om zich in te spannen om het plein toch een waardige invulling te geven voor de toekomst. Zo zou er nog ruimte moeten komen voor meer ornamenten die tegemoet komen aan de gevoelens van een bredere groep mensen in de Nederlandse samenleving. Ook moet er volgens hem een permanente digale tentoonstelling in het informatiecentrum van het stadsdeel van en over de Kom worden ingericht.
Wie echter nu op het Anton de Komplein komt, zal zich niet kunnen ontrekken aan de troosteloze blik van bouwput met een verhuld beeld voorzien van een spandoek en borden met leuzen.
