maandag, maart 18, 2024
HomeColumnsHamsteren

Hamsteren [COLUMN]

-

De Nationale Carrierebeurs

Door Usha Marhé – Ooit was ik een hamsteraar. Maar dat wist ik niet bewust, het kwartje viel pas nadat ik een aantal jaren geleden mijn voorraadkast aan het opruimen was. Ik bleek allerlei producten te hebben ingekocht omdat ze in de aanbieding waren geweest of omdat ik ze voor de zekerheid in huis wilde hebben. Of omdat ik dacht dat deze of gene het goed zou kunnen gebruiken. De meeste van die producten waren al ver over de houdbaarheidsdatum, ik moest ze dus weggooien. Zonde! Waarom hamsterde ik alsof ik voor een gezin van tien personen moest zorgen? Waarom deed ik dat in een land waar er een overvloed is aan eerste levensbehoeften? Het antwoord kwam binnen via de televisie. ‘Hamsteeeeerennnnn!’, gilden de hamsters terwijl ze voor de zoveelste keer opgewonden door mijn televisiescherm renden. U weet wel, die hamsters van die reclame van een bekende supermarktketen. Plotseling zag ik het verband tussen de inhoud van mijn voorraadkast en mijn tot dan onbewuste hamstergedrag. Ik kreeg een déjà vu, dat gevoel dat je iets al eerder hebt meegemaakt.

Ik handelde uit een gevoel van schaarste! Maar waar kwam dat vandaan? Dat antwoord was gauw gevonden: uit de jaren ’80 in Suriname, toen alles schaars was en hamsteren een soort noodzakelijke hobby voor heel Suriname werd. Die schaarste ontstond geleidelijk, door slecht financieel beleid van de overheid werd valuta schaars en duur en verloor de Surinaamse gulden steeds meer waarde. Er kon steeds minder worden geïmporteerd, de schappen in winkels werden steeds leger. Soms was het zo erg dat je wel geld had maar niet aan eerste levensbehoeften kon komen omdat die er niet waren. Je kunt het je bijna niet meer voorstellen als je nu in Suriname rondloopt en de overdaad aan winkels en goederen ziet. Maar toch was het zo. Hoogleraar Anthony Caram en de Vereniging Surinaams Bedrijfsleven hebben de afgelopen maanden niet zomaar waarschuwingen uitgesproken over het huidige ontspoorde financiële overheidsbeleid, ook zij kennen het desastreuze gevolg van ditzelfde beleid uit de jaren ’80.

Soft (frisdrank) via een rietje uit een boterhamzakje drinken werd in die tijd normaal, want er waren geen cups waarin het door omoe of door de kantine op school kon worden verkocht. Blikjes soft waren peperduur. Als er ergens iets te vinden was, dan ging dat via de mofokoranti als een lopend vuurtje door de stad. Ook al wist je niet wat er te koop was, als je ergens voor een winkel een rij zag staan voegde je direct in, al doende vond je wel uit waarvoor je in de rij stond. Soms, als je dan eindelijk aan de beurt was, was het product op, zoals vaak gebeurde als je in de rij stond bij de Melkcentrale aan de Van Idsingastraat. Er ontstond een sociaal gevoel in die tijd: mensen stonden ook urenlang in de rij voor anderen die dat zelf niet konden wegens ziekte of werktijden. De overheid probeerde de schaarste aan eerste levensbehoeften op te lossen middels de bekende CIS-pakketten: tegen geringe vergoeding kon je per huishouding een pakket met een van te voren vastgestelde inhoud kopen. Daar konden suiker, uien, rijst en gele erwten in voorkomen, niet altijd van goede kwaliteit. Soms was er knoflook, soms waren er blikjes sardien, soms iets anders.

De schaarste maakte dat mensen goederen met elkaar ruilden, anderen probeerden elders aan spullen te komen. Zo werd bijvoorbeeld clandestien bruine suiker in een Guyanees dorp tegenover Apoera gekocht, waarvoor je de Corantijnrivier moest oversteken, en anderen vlogen naar Brazilië om ‘inkopen te doen’. Maar de meeste gezinnen konden die moeilijke tijd overleven door de ‘pakketten’ die uit Nederland door familie en vrienden werden gestuurd. Ongelooflijk veel dozen kwamen maandelijks het land binnen. Dat is jarenlang zo gegaan. Iedereen die toen in Suriname woonde en nog in leven is, kan beamen dat we als bevolking die tijd niet hadden kunnen overbruggen zonder deze hulp van familie buiten Suriname.

Door die hamsterreclame zag ik mezelf via een flashback op mijn oranje damesbromfiets over de Coppenamelaan rijden om in de boitie winkels van Leiding naar toiletpapier te zoeken. Want ook dat was zeer schaars, wat vooral vervelend was voor vrouwen die het minstens een week per maand dringend nodig hadden. Toiletpapier was soms zo schaars, dat winkeliers een rol in tweeën of drieën sneden en ze als aparte rollen verkochten, zo konden ze tot driemaal de prijs vragen voor één rol papier. In het bekendste hotel in Paramaribo haalde het personeel destijds de toiletrollen weg uit de gastentoiletten, omdat ze werden meegenomen door lokale bewoners.

Ook de armoede nam toe door de devaluatie van de Surinaamse gulden. Schoolgaande kinderen in sommige buurten begonnen eronder te lijden, ze kregen thuis onvoldoende te eten. Er ontstonden burgerinitiatieven om de nood te lenigen. Via sociale projecten zorgden groepen vrouwen ervoor dat kinderen op een aantal scholen op z’n minst een keer per dag een warme maaltijd konden eten. In 1987 was vrijwel iedereen de politieke en financiële situatie en de schaarste zat. De onvrede barstte los via de bekende ‘Geen Brood Geen School’ actie die op de middelbare scholen begon en tot een nationale demonstratie uitgroeide die wekenlang duurde.

Dat gevoel van schaarste zat via al die ervaringen zo diep in mij, dat ik twintig jaar daarna in Amsterdam nog steeds onbewust mijn voorraadkast volpropte alsof ik voor al mijn vrienden en familie in Paramaribo aan het hamsteren was. Uiteindelijk begreep ik dat mensen die zulke lange perioden van gebrek meemaken vrijwel allemaal dit soort gedrag onbewust blijven herhalen, het gaat zich diep in je emotionele genen nestelen. Je kunt het pas afleren als je je ervan bewust wordt. Die gillende hamsters maakten mij ervan bewust. Ik leerde het af door van tevoren boodschappenlijstjes te maken, en vervolgens mezelf in de winkel tijdens het boodschappen doen af te vragen of ik het product dat ik mijn boodschappenmandje deed echt nodig had.

Ik ben intussen een genezen hamsteraar, ik hoef niets meer weg te gooien. Die hamsters van die kortingsacties en die dommig aandoende meneer zijn op een irritante manier soms grappig. Maar ik denk toch altijd aan de rijen, de schaarste en de dictatuur die we destijds in Suriname hebben meegemaakt als ik ze opgewonden door het beeld zie rennen en hoor gillen: ‘Hamsteeeeerennnnn!’

Usha Marhé

opening
Fernandes Express
KASSAV LIVE in Rotterdam

35 REACTIES
  1. Tegenwoordig hamsteren sommige mensen uit vrees voor een 3e wereldoorlog of een catastrofe of het einde van de aarde of nog een grotere bankencrisis.


    Maak melding
  2. In Suriname kwam ik niets tekort. Toen ik in Nederland ging studeren moest ik met geld leren omgaan. Wat ik daarvan heb over gehouden is geld hamsteren!


    Maak melding
  3. Beste Usha,

    De jaren 80 ken ik ook. Ik ken de schaarste maar ik ken ook de inventiviteit. Ik ken ook de oprichting van staatsolie. In mijn kast heb ik nog borden en kopjes gemaakt in die tijd. Niemand mag uit ze eten. Weten jullie nog hoe die fabriek heette. Voor mij is dat het symbool van de jaren 80. Hebben de tegenstanders van de huidige President weleens gefilosofeerd hoe deze schaarste kon ontstaan terwijl wij zo rijk zijn aan natuurlijk hulpbronnen. Terwijl wij zo lang een kolonie zijn geweest van 1 van de rijkste landen van deze wereld. Waar zijn bijvoorbeeld al die bauxietinkomsten naar toe gegaan? Tweederde van de vliegtuigen die in de tweede wereldoorlog vlogen waren gefabriceerd uit Surinaamse bauxiet. Tweederde. Stel dat al het geld in het land was gebleven.

    Hebben de tegenstanders van de huidige President weleens bij stilgestaan dat als de machthebbers voor 80 hadden gezorgd voor productie wij niet zo afhankelijk zouden zijn van Nederland. Dat Nederland ons niet zou kunnen chanteren met ontwikkelingshulp en het land kapot boycotten?

    Ik twijfel niet aan de kennis van de heer Caram ik twijfel wel aan zijn bedoelingen want we weten ook wat de ratingbureaus schrijven over Suriname. Zijn die dan niet goed bij hun hoofd. Daarom heb ik ook flashbacks. Deze flashbacks voeren mij echter terug naar 2009/2010, voor de verkiezingen.

    Toen kregen we ook allerlei doemscenario’s voorgeschoteld. Ik ken een paar nog. Isolatie, lege schappen, rijen voor de winkels, schaarste aan alles, geen democratie, schending van mensenrechten, geen rechtstaat, avondklok, dictatuur, muilkorven pers. Ik kan zo een a viertje vol schrijven wat ons zou overkomen.

    Dezelfde mensen die dat riepen lopen nu op zondag langs de gerenoveerde waterkant om te genieten van switie sranang anno 2014 en na 3,5 jaar Bouterse. Nu hoeven ouders zich niet zorgen temaken wat hun kindre in de kiddag gaan eten. Nu hebben mensen van depade water uit de kraa na 30 jaar. Nu krijgen mensen gronden na 20 jaar gewacht te hebben.

    In plaats van te denken aan hamsteren kunnen de mensen liever de boodschap van Dominee Kent ter harte nemen dat ze niet zo veel moeten consumeren.

    Dat is Suriname van vandaag beste Usha. We hebben geleerd. De jaren 80 bestaat niet meer.


    Maak melding
  4. En sommige Surinaamse mannen hamsteren vrouwen,en dat is ook
    niet slecht,want een auto heeft 4 wielen en reserve wiel,waarom de mannen dan niet ook een reserve vrouw?


    Maak melding
  5. Toen ik dit las, ben ik gestopt met lezen:

    “Ik kreeg een déjà vu, dat gevoel dat je iets al eerder hebt meegemaakt”

    Waarom vertaald ze “Déjà vu”? Mijn intelligentie staat mij niet toe om verder te lezen. Dit is overduidelijk geschreven voor mongolen.


    Maak melding
  6. Sorry voor de taal- en spelfouten. Haastige spoed is zelden goed.

    Correctie:

    Dezelfde mensen die dat riepen lopen nu op de zondag langs de gerenoveerde waterkant om te genieten van switie sranang anno 2014 en na 3,5 jaar Bouterse. Nu hoeven ouders zich geen zorgen te maken wat hun kinderen in de middag gaan eten. Nu hebben mensen van depade water uit de kraan na 30 jaar. Nu krijgen mensen gronden na 20 jaar gewacht te hebben.


    Maak melding
  7. Sjienees op de hoek heev sooveel. Hei egte hamsteraar. Hei helemaal gaat naar Sjiena om te hamstere. Dan waneer sein winkel heef leege rek dan sein klant seg jei moet hamstere. Daarvoor wei betaal jau soo veel.


    Maak melding
  8. laat die koelie ons niets wijs probeeren te maaken met haar deja vu verhaaal.bouterse heeft suriname echt onafhankelijk gemaakt .is wel met vallen en opstaan gegaan.maar wel op eigen beenen nu.santokie rekent op nederland elke maand is hij daar ,ik zie hem op zanderij,zeker voor overleg met zijn bakra bassie .redie moesoe land verader is het .wij zijn blij dat wij op eigen benen staan als natie.en deze zakazaka wil ons weer aan nerderland uitleveren ,.


    Maak melding
  9. Ja jammer als men woorden gebruikt waarbij men een lange zin kan voorkomen en dan toch het woord gaat uitleggen. Ik verbaasde mij daar idd ook over [jekletst] en komt naar de lezer idd [vind ik] ”dom over. We weten het woordenboek wel te vinden maar okay.

    Hamsteren, vanuit Ned leerde de Nederlandse Oma dat al die immers de Oorlog heeft meegemaakt met de hongersnood en ach ik vind het de normaalste zaak van de wereld dat je ook een voorraad kast hebt, immers kan er zich een situatie voordoen waarbij je misschien niet makkelijk naar de winkel kan. Wat dat betreft sluit ik me aan op Pico. Ik ben een koffieleut en tja als koffie van 22,50 srd naar 14 srd gaat JA MAN HAMSTEREN :)[wel altijd datum GOED checken, ie sabi toch]


    Maak melding
  10. ps Jammer als mensen een bijdrage leveren die respectloos is naar een groep Kondreman… coelies, djoeka’s enz
    Get real ! Praat NORMAAL BOI. Dan kan iedereen op een sociale manier terug reageren, zend geen bad vibes uit boi, grabu ? Tangi hoor !


    Maak melding
  11. In 2015 breekt wereldwijd de pl.uris uit, dus koop begin 2015 eetwaren en andere dingen en sla het op. Ze zullen schaars worden.

    Wat je in voorraad moet hebben? O.a.
    – verbanddoos
    – gasbom met pit
    – rijst/bloem
    – (gedroogde) erwten/bonen
    – water of waterzuiveringstabletten
    – kaarsen en lucifers/aanstekers
    – jas/kleding/schoeisel etc
    – goede sloten voor je deur
    – anti-bacteriele zeep/lotion
    – toiletpapier
    – radio
    – batterijen/accu evt met (zonne)oplader
    etc.

    Succes.


    Maak melding
  12. @ Pongo

    Heeft de dokter je geen bedrust voorgeschreven en bedreigd met opname. Aan de hand van jouw reacties denk ik dat de dokter zijn bedreiging in daden moet omzetten

    @ Marlio

    Ja Bouterse heeft SME zodanig onafhankelijk gemaakt, dat hij niet meer naar het buitenland hoeft.


    Maak melding
  13. Ik herrinner mij dat er in de tijd van het militairdiktatuur
    pindakaas met poep, spijsolie met urine en suiker met scherpzand werd verkocht. De fietsband werd gerepareerd met een tuinslang daarin en de autoband met broko krosi en dan te bedenken dat hetzelfde gespuis in het zadel is geholpen. Als zij nog een keer aan de macht komen, dan zal het erger worden dan toen.


    Maak melding
  14. @Pongosaqoui,

    Om te beginnen merk ik op dat het Bouterse was die aan het handje van Nederland (Valk) liep toen hij zijn coup pleegde. Kort daarna kregen de militairen een blanco cheque van Nederland uit de ontwikkelingshulp-pot van een half miljard Nederlandse guldens. Wat is er met dat geld gebeurd?
    De fabriek die je aanhaalt is Para Springs. Ik neem aan dat je ook weet wie die fabriek om zeep heeft geholpen?
    Juist ja, de paarse echtgenoot van de huidige DNA-voorzitter. Van Staatsolie wordt gesuggereerd dat het een verworvenheid was van de militairen. Gelukkig weten wij wel beter. Wat wij ook weten is dat Wijdenbosch eind jaren 90 Staatsolie voor een grijpstuiver van de hand wilde doen en dat ook deze regering Staatsolie (deels) wilde privatiseren.
    De Waterkant is gerenoveerd met middelen die op rekening stonden bij de Centrale Bank, middelen die de vorige regering had gereserveerd voor een aantal grote projecten als dijken bij Commewijne en Coronie. Wat we ook weten is dat er een behoorlijke “njang” gemaakt is bij de renovatie van de Waterkant. Hetzelfde geldt ook voor vele andere grote projecten. Neem maar weer het voorbeeld van de kantoorrenovatie van Abrahams door z’n schoonzoon en het “pimpen” van zijn auto voor astronomische bedragen.
    En wat dacht je van de doortrapte aanbesteding bij de brandweer?
    En nu je toch eenmaal het project “NSO” aanhaalt. was het niet Bouterse zelf die op de radio had verkondigd dat daarmee een behoorlijke njang wordt gemaakt?
    En ja, er is wel degelijk sprake van isolatie. Bouterse kan zich niet zo vrij bewegen als anderen dat kunnen en dat komt het land niet bepaald ten goede. Die schurkenstaten waarmee hij zaken doet, waar hij wel kan komen helpen het land bovendien geen steek vooruit. Wat hebben de dure staatsbezoeken van en aan Obiang bijvoorbeeld opgeleverd. Ik meen me te herinneren dat Suriname water aan Equatoriaal-Guinee zou leveren, maar ook daar is geen bal van terechtgekomen.
    Je hebt het over hier en daar een aangelegde waterleiding. In de periode 2005-2010 heeft de vorige regering talrijke nutsprojecten opgeleverd waar de huidige bij lange na niet aan kan tippen.
    En waar zijn de 18.000 woningen? Onder andere middels LISP I en II heeft de vorige regering ca. 7.500 woningen kunnen realiseren.
    Tenslotte zou ik je nog de volgende vraag willen stellen:
    Noem mij één SUBSTANTIEEL project van deze regering dat als geslaagd kan worden aangemerkt, ZONDER dat daar iets tegenover staat dat weer afbreuk doet aan datzelfde project?
    Voorlopig laat ik het hierbij. Jij kunt een A4-tje volschrijven, ik wel een heel boek.


    Maak melding
  15. 21 jan. 2014

    Srika merkt op dat dat deze Asha meer van die smokkel praktijken weet, van suiker uit Guyana.Omdat toen de verkoop van suiker een aangelegenheid van de Coppenamestraat en de Kwattaweg zal dit vermoedelijk deels ook een aangelegenheid zijn geweest van de familie Marhé.

    Verschrikkelijke tijden, maar wel een waarbij enkele families wonende aan de Coppenamestraat, vliegveld Zorg en Hoop en wonende aan de Kwattaweg rijk van zijn geworden.

    Maar wat wil Usha ons met haar item eigenlijk vertellen?
    Surineds angst inboezemen, dat zij niet meer met een fles water naar de wc ging of haar eigen nostalgie voor smokkel en uitbuiting?

    Usha, vertel Srika het maar!! Jouw brommertje was toch oranje-blauw en toch niet volledig oranje?

    Brom Srika maar met de minpunten!
    Srika


    Maak melding
  16. Heel herkenbaar Usha. Goed stuk. Dankjewel. Ik kwam vaak ook winkels met alleen jav en windowcleaner. En overal rijen en nog eens rijen. Hitte of geen hitte! Dat we heel creatief werden staat vast maar dat het een moeilijke tijd was kunnen we nooit ontkennen.


    Maak melding
  17. Toilet papier en zeep ?

    Na je bil gewassen te hebben moesten wij onze handen in kleizand wrijven om het schoon te krijgen.

    De jongeren moeten dit weten.


    Maak melding
  18. Erg herkenbaar!!
    Jammer dat er geen documentaire over deze periode is gemaakt. Toen ik in 1986 naar Suriname ging ben ik op Schiphol benaderd door een vrouw die mij huilend verzocht om medicijnen mee te nemen voor haar broer die ernstig ziek was en niet behandeld kon worden omdat de medicijnen ontbrak.Ik heb de medicijnen meegenomen en heb aangeboden om het na aankomst persoonlijk af te geven. Toen ik bij die familie aankwam hoorde ik dat die broer in het ziekenhuis was opgenomen. Ze waren erg blij er mee en zouden het gelijk naar het ziekenhuis brengen. ik heb begrepen dat het ziekenhuis niet beschikte over de juiste medicijnen. Een paar dagen later hoorde ik op de radio een familiebericht met dezelfde naam en adres. Ik kon het niet geloven en belde om te vragen hoe het met die broer ging en hoorde dat hij was overleden.


    Maak melding
  19. Hamsteren is een marketing truc!

    Niet iedereen heeft hier last van gehad.
    Jaren 80, tsja, wss te beschermd opgevoed, of te jong, no clue.

    Ik lees vaak van die verhalen over hoe armoedig, het allemaal niet was in suri.
    Ik begrijp er geen snars van.
    Volgens mij heeft er zowel in de jaren 70 als 80 een ‘braindrain’ plaatsgevonden.
    De middenstand en daarboven is massaal vertrokken.
    Hoe rijmt dit met die verhalen over ‘armoe’?

    Ik beweer niet, dat dit er geen armoe was, maar niet alle suri’s hebben het slecht gehad.
    En ook nu, leven de meeste surineds van een inkomen a la ‘boven jan modaal’, simpelweg omdat beide ouders(partners) werken.

    En ik jok niet zoals @fred 🙂
    Zie recent onderzoek CBS.


    Maak melding
  20. @ Srika

    In de tijd van het dictatuur was er sprake van samenscholing verbod e.d. Dus meer dan twee personen mochten niet staan praten. Zelfs trouwpartyen moesten met vergunning van het mil. gezag. Overal had je milities en militairen in burger die alles in de gaten hielden. De militairen hadden ook algemeen opsporingsbevoegdheid.

    De vraag is hoe zou de fam.Marhe of iemand anders kunnen smokkelen vanuit Guyana naar Par’bo, dus dat is lariekoek

    Wat je nu wel hebt is dat machthebbers zijn mensen op grote schaal sigaretten met dienstauto’s of onder begeleiding van militairen, laten smokkelelen vanuit Guyana. Deze worden dan srd 2.50 in diverse winkels vrijelijk verkocht.Instanties weten wie allemaal daarachter zitten dus daarom wordt er niet opgetreden.

    Let wel het gaat om gigantische hoeveelheden, waardoor bijna alle rokers met een gesmokkelde pak op zak loopt.

    Je kan een wet niet met terugwerking gebruiken, daarom wordt de anticorruptiewet nu pas ingediend. Het heeft nog een lange weg te gaan hoor. De vraag is als het de einstreep zal halen?

    Een keer had mevr Jumbolina keihard dit naar voren gebracht in het openbaar en toen al wist ik dat niemand haar iets zou kunnen doen bij de rechter, want it is true.

    Dit alles weet jij beter dan ik, maar ik wil je wijzen dat ook het volk het weet.

    Hardwerkende burgers criminaliseren is niet goed, temaar daar jij vaker opkomt voor de criminele machthebbers.

    Apan gharie ke ghoe doeserkwa ke lagawe betekennis;

    Eigen criminele handelingen in de schoenen van anderen proberen te schuiven.


    Maak melding
  21. Het enige waar ik bij stil blijf staan als het over deze tijd gaat is de angst. De angst die tot diep in mijn psyche ingeworteld is gebleven.

    Mijn vader heeft kort voor zijn overlijden last gehad van psychoses. Die hadden te maken met zijn werkplek in die tijd, de jaren 80. Hij zat dichtbij het vuur.
    Ik heb mijn vader van kop tot teen, zwetend, aangetroffen met de doodsangst in de ogen. Zo had ik hem nog nooit eerder gezien.
    “Kom mijn kind” zei hij, “kom hier bij mij, hier zijn we veilig. Hier kunnen ze ons niet vinden.”
    Hij had een psychose. Hij was zichzelf niet meer. Toen hij zijn hoofd liet hangen zag ik nog het litteken van de loop van het geweer waar hij mee geslagen was in zijn nek.
    Dat beeld zal ik nooit meer vergeten.
    Mijn vader is na de coup van 80, na het afbranden van het Politiebureau, nooit meer dezelfde geworden.


    Maak melding
  22. Door de komst van China-Chinese handelaren is de schaarste afgenomen in de supermarkten/winkels. Zij hadden als nieuwkomer het gat gezien en waren bereid de lokale valuta te accepteren en te investeren in een vreemd land.


    Maak melding
  23. @Esmerald

    Neem eens een cursus statistiek.
    Die cijfers van het CBS vertellen niet het hele verhaal.

    Die braindrain ontstond juist als gevolg van economische malaise. Wie het zich kon veroorloven, ontvluchtte het land om elders een beter bestaan voor zichzelf en kinderen te kunnen opbouwen. Dat waren vaak de hoger opgeleiden.
    Degene die achterbleven waren over het algemeen de minderbedeelden (mensen die geen tickets konden betalen), en de mensen die juist profiteerden van de militaire dicatuur (leden en sympathisanten van de volksmilitie, en de corrupte elite die borrelde met Bouta) – die laatste groepen hebben het inderdaad juist goed gehad in de jaren 80.


    Maak melding
  24. @Miko.

    Waktie yere, echt typisch suri’s men o men…

    Hoezo moet ik een cursus statistiek gaan volgen, omdat het CBS,
    niet alles correct doorgeeft. Nou, ik heb effe mijn cijferlijst te voorschijn gehaald, oohhhh, laatste module regressie analyse en variatie analyse had ik een 8, dus..

    Altijd dat denigrerende gedoe naar een ander toe, doe normaal joh….

    Wat een gezeik dat je alleen maar te eten had, als je vrienden was met die padvinders.
    Suri bestaat niet alleen uit Paramaribo en omgeving.
    Mijn grootouders hadden genoeg kippen, schapen en koeien, heel veel fruitbomen en verschillende soorten groenten, ergens in een district.
    Bovendien was het niet mijn taak om voor voedsel te zorgen, maar van mijn ouders.

    Persoonlijk vind ik het voedselgedoe half niet zo erg, als die enge padvinders op tv.
    Of mijn familie die ontroostbaar was, toen mijn andere fam van het balkon werd gesmeten, door die padvinders.
    Of die kanonschoten omdat je dichtbij woonde, of die huilende massa om de hoek, bij het lijkenhuis.
    Of het gedoe na 19:00 uur met die avondklok….
    Kortom, de dreiging die uitging van die padvinders, die hun eigen volk met een uzie onder schot hielden, en het gedrag van die ziekelijke militie idioten, zijn in mijn geheugen gegrift en niet het tekort aan voedsel.

    Begrijpend lezen is een kunst….. ja echt wel!


    Maak melding
  25. Beste Usha,

    ik heb de 80-er jaren in Su niet meegemaakt en in NL had ik een leven op rolschaatsen, waardoor ik niet echt stilstond bij de Su-situatie. Nu woon ik in Su en van vrienden/kennissen hoor ik vaak over de jaren 80, precies zoals je dat verwoord in je column.

    Anno 2013 is alles verkrijgbaar (ook in overvloed), maar je moet wel een rijstzak met geld hebben. Velen kunnen zich al die goederen niet permitteren. Ik heb een redelijk inkomen (remigratieregeling) en moet toch wel uitkijken hoe ik mijn geld uitgeef, anders hou ik steeds een stukje maand over. Als je huishuur in valuta moet betalen, hou je niet veel over. Toch blijf ik wel in Su wonen. Ook mijn remigratie heeft een positief effect opgeleverd, nl. dat ik economisch heb leren leven. In NL lukte me dat niet echt.

    Mooie column en de reacties ook.


    Maak melding
  26. Wat heeft de coup van 80 gebracht.

    VREES ! Ja hoor al bij al heeft het schrikbewind van ddb vrees gebracht. Generatie op generatie. Vroeger kon je en mocht je niet praten over negatieve zaken van het bewind.Je werd opgepakt en liefst in de middernacht. Zelfs bloot soldaten hadden vrijbrief om te tiranniseren. Aangifte hoefde je niet te doen tegen ze, want de macht was bij hen. Diktatuur, schrikbewind, bedreigingen, standrechtelijke executies,handgranaat op je huis,huizen en auto’s beschieten, bedreigingen gepleegd door ambtsdragers op te radio en het openbaar.Kortom het was een wild west. Echt als de tijd van Lucky Luke en de Daltons. Die angst zit nog dienp geworteld al zijn velen bang het te bekennen. Maar waarom zeg ik het; wel ook ik was bang maar nu ben ik bereid terug te vechten op een legale manier en als het moet “a la Rowdy R.”

    Ik denk dat als een ieder een harde dreun mocht geven op de hoofden van de coupplegers, dan zou die vrees wegebben


    Maak melding
  27. Geachte redacteur,

    Sta mij toe om het een en ander te zeggen over de periode van het militair dictatuur.Het is nodig want anders krijgen wij ook nooit de gelegenheid om ongezouten de waarheid te vertellen. Het volk lijdt daaronder en ik heb nooit een terzake deskundige daarover horen praten, terwijl het hun taak is om het volk te genezen.

    Het schrikbewind van Desi Delano Bouterse alias Bouta of didibri, vader van Dino Bouterse die in Newyork is ingesloten wegens het spelen met wapens en smokkelen van voor de mensheid verderfelijke spul.Eigenlijk hoef ik niet meer te verduidelijken over wie ik het heb. Hij is de persoon die zich niet schaamt met een zeer criminele staat, als een ongelikte beer, de president van een land te worden. Schaamteloze “cocorat”(vuilhooprat in haitiaans)En dan te bedenken dat er velen die dit ook weten als een gatlikker achter hem aanlopen en hem door dik en dun beschermen. De duivel hale jullie. Dat zal zeker gebeuren al geloven jullie niet.

    In Haiti hadden wij ook zo’n rat die cedras heette.Wij het volk konden hem niks aandoen want zijn chamoes waren overal, maar. The USA hielp ons een handje en hadden wij verder op ons manier opgelost.WHahahahahahahahahahahaaa.

    Jullie kunnen ook even wachten,want februari is altijd een mooie maand .Zelfs de salarissen worden eerder gestort zodat je kan feesten. By the way jullie kunnen in Port Au Prix komen wandelen hoor. Bye Bye.


    Maak melding
  28. Pongo, wederom een goed stuk. Ik vind echter dat je je tijd verdoet aan die gasten op WKN. Ze stellen intellectueel niet veel voor en daarmee bedoel ik hun denkvermogen om zaken te relativeren. Het is dezelfde groep die blijft roepen over de jaren 80 en de positieve kentering in het denken van de Sur niet zien en toegeven. Zoals we in Su zeggen: wan ogri tya wan bun.

    Een Sur die pinaarde in die tijd, die wilde het, want met inventiviteit kon je gemakkelijk overleven. Het belangrijkste is voeding en ik heb bij onze Javaanse landgenoten meegemaakt hoe men daar oplossingen voor vond.
    In NL kan je van de honger omkomen misschien, maar in Su zeker niet.


    Maak melding
  29. @Caricom

    Een bordje rijst eten en voor de rest koest houden. De grillen van de machthebbers slikken.Opgepakt worden naar willekeur. Grondwet terzijde. Samenscholing verbod, avondklok,sigaret in de rij kopen als het je lukt tenminste enz.enz.

    Weet geachte intellectueel Caricom niet dat vrijheid het hoogste goed is voor de mens.Als us dat niet weet, vraagt u de buren.


    Maak melding

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

LAATSTE BERICHTEN:
TOP SITES