Door Nellie Bakboord – ‘Het Wilhelmus van Suriname’. Dat heeft Wim Verstappen met zijn uitdrukking over Wan Pipel juist weergegeven.
Er is uit den treure over Pim de la Parra’s Wan Pipel geschreven in de Surinaamse media. Volop aandacht voor de film waarbij je je oprecht afvraagt of de la Parra z’n hoofd wel bijelkaar kan houden. Voorlopig zijn wij nog niet klaar met hem en ook de media in Nederland wil natuurlijk niet achterblijven. Gratis dagbladen met groot bereik en of bladen die je ontvangt bij een lidmaatschap van een omroep besteden aandacht aan de gerestaureerde speelfilm van de la Parra. Een prachtiger cadeau kon aan Suriname niet geschonken worden. Ver voor de 35 ste verjaardag van de onafhankelijkheid of moet ik geen enkele link leggen? Van mij krijgt Eye Film Instituut Nederland in ieder geval oprecht alle grani.
Nog voor ik in de gelegenheid was gesteld. Nog voor ik met eigen ogen de gerestaureerde versie in het filmmuseum in Amsterdam mocht komen bekijken liet ik me informeren over het restaureren van Wan Pipel. Ik was bij voorbaat razend enthousiast. Een film die ik net als bijna alle Surinamers meer dan honderd keer heb gezien. Op een dvd speler. Grijs gedraaid. Thuis in besloten kring op een bij een buurman geleende beamer. Al kende je de film bijna letterlijk uit het hoofd je hield bij iedere dramatische scene je kop dicht. Gro skin en daverende lachsalvo’s wisselen elkaar af in deze bijzondere speelfilm. Is dit filmscript de enige die iedere Surinamer uit het hoofd kent?
Ik denk terwijl ik uit de filmzaal loop aan mijn buurvrouw in Diemen die het de gewoonste zaak van de wereld vindt dat haar kleinkinderen met Wan Pipel worden grootgebracht. Bijna letterlijk speelt het kleine grut de ene populaire scene na de andere feilloos na. Teksten uit hun mond waarbij de la Parra bij het horen hiervan sprakeloos zal staan.
Ik denk terug aan 18 augustus 1976. Calypso. Amsterdam. De première waar ik de film voor het eerst op het grote doek zag. En zij waren erbij. De acteurs. Je kon ze aanraken zo dichtbij stonden ze. Een onvergetelijke ervaring. Op het netvlies vastgeroest. De spelers speelden niet, de spelers waren echte natuurtalenten. Dat maakte enorme indruk op het publiek. Maar lag daar ook de basis dat er persoonlijke aanvallen plaatsvonden? Waar lag voor Surinamers de grens tussen spel en werkelijkheid?
In aanwezigheid van een klein gezelschap persmuskieten waarvan een enkele de film voor het eerst zag liet ik mijn emoties 20 september bij het filmmuseum in het Vondelpark opnieuw gaan.
Een brok in mijn keel afgewisseld door bij herkenning oncontroleerbare geluidjes deed mijn buurman ongegeneerd vragen om stilte. Hoe kan je in hemelsnaam bij Wan Pipel je kop dichthouden? Ik deed mijn uiterste best maar dat wat de la Parra beoogde met de film heeft hij ruimschoots gehaald.
Wan Pipel gaat dankzij de restauratie volgens de deskundigen van Eye meer dan 3.000 jaar mee. Was deze film voor Sranan al onsterfelijk op deze wijze geconserveerd kan deze speelfilm niet meer stuk.
©Nellie Bakboord ([email protected])
1 echte film ooit gemaakt in suriname ik was 7 jaar toen ik zijn film zag nu 30 jaar later heeft men het nog steeds over die film jeetje suriname doe wat blijf niet hangen in het verleden dat zijn wij gewend
Maak melding
Ik was 16 jaar, en met mijn eerste echte vriendin,helaas is de film werkelijkheid in hoe het kan gaan in de liefde in zowel een Surinaamse mix en een Nederlandse mix.
Ik zie het zelf in mijn familie, de ene helft met kroes haar en de lichtgekleurden,gladharigen, nu ook weer bij onze kinderen want de tijd is niet stil blijven staan wat het mixen in de liefde betreft en zal nooit stil blijven staan, zoals bij Porgy en Bess, of Orfeo en Eurodice,Romeo en Julia,de film is historisch en ik zou zo de rol kunnen spelen, waarom geen vervolg,dan durf je pas!!!!!
Een goede film
Maak melding
Wan Pipri
columnist: Stuart Rahan
30/09/2010
“De eerste en beste keer dat we elkaar tegenkwamen, heb je me vastgehouden alsof je bang was dat ik zou weglopen. Ik heb je hart helemaal in mijn hoofd horen tekeer gaan… ben je gekomen om me te zeggen dat je me wilde zien en blijven zien, horen en blijven horen. Maar iedere keer als ik naar je vriendin informeer in Holland probeer je me te belazeren…Je speelt met gevoelens van anderen. Je geeft mij het gevoel alsof ik iets voor je betekent en intussen ontken je hardnekkig dat je al een vrouw hebt. Ik noem het apna izzat, zelfrespect.” Een stukje uit de conversatie van Rubia Soekhew met de smoorverliefde Roy Ferrol in de Surinaamse klassieke film Wan Pipel. De film is actueel, dankzij een kostbare restauratie. Onlangs ging in zowel Suriname als Nederland de gerestaureerde versie in première. Het verhaal van de verboden liefde tussen een neger, kafri, en een hindostaanse.
Vijfendertig jaar geleden was die relatie omstreden, nu blijkt zo’n omstreden liefdesrelatie ook nog actueel. Conclusie: in wezen is niks veranderd in de vijandige etnische verhoudingen terwijl wij in Suriname beweren de Verenigde Naties in het klein te zijn. Samenleven met elkaar, relaties aanknopen op basis van liefde. Dat deze etnisch gemengde relatie niet in het openbaar wordt gestimuleerd, ligt erg gevoelig. Regelmatige (be)dreigingen van tegenstanders is al afkeurenswaardig maar als er fysiek geweld bij komt kijken, wordt daar niet wan pipel mee gesmeed. En al helemaal niet als sommigen fictie en werkelijkheid niet van elkaar kunnen onderscheiden.
Rubia Soekhdew is het karakter dat gespeeld is door de hindostaanse Diana Gangaram Panday. Zij vertolkte haar karakter op sublieme en respectvolle wijze ofschoon zij geen theater- of filmachtergrond had. Helaas heeft deze rol haar niet het succes gebracht waar je van droomt. Integendeel, slechts ellende. Zij is vaker het slachtoffer geweest van brute aanvallen waarbij gepoogd werd haar te vermoorden en is zelfs verkracht. Waarvoor? De daders waren blind van woede alsof zij in hun eer waren aangetast terwijl de liefde, die zij zo verafschuwden, net zo blind is. Zij vluchtte naar Nederland in de hoop een veilige haven te hebben. Dat bleek een illusie want ook hier werd zijn achtervolgd en vernederd. Nu leeft zij ergens in Nederland, gebonden aan een rolstoel, ver weg in de anonimiteit.
Diana Gangaram Panday zou op handen gedragen moeten worden voor de stem die zij gaf aan alle monddood gemaakte jonge (hindostaanse) meisjes. Zij is een rolmodel, dat geen rolstoel verdient maar een troon. Want nog steeds worden jonge meisjes uitgehuwelijkt. Op feesten en bijeenkomsten zijn er nog altijd koppelaars bezig huwbare partners te zoeken zonder de wil van de dochter te respecteren en haar een leven te gunnen om zelf de (ge)liefde te ontdekken. Een relatie is nu eenmaal geen voortplantingsproces voor behoud van de eigen soort.
De moed van Diana Gangaram Panday zou niet alleen gewaardeerd moeten worden door de kijkers van de film maar des te meer door de makers. Tijdens de premières in zowel Suriname als Nederland was zij de grote afwezige. Regisseur Pim de la Parra vond dat er geen officiële afspraken waren voor de uitnodiging van de hoofdrolspelers. Onzin. De filmmakers dienen de acteurs, zeker van een film met zo’n impact bij een hernieuwde première, met egards te behandelen. Het zijn per slot van rekening de acteurs, die de film een gezicht hebben gegeven. Het afdoen alsof je niet verantwoordelijk bent voor het leven van de acteurs na Wan Pipel, vind ik te simpel gedacht. Ook niet dat Diana Gangaram Panday zelf contact had kunnen opnemen, is verwerpelijk. Zij heeft ook zoals zij het zelf prachtig verwoord in de film: Apna izzat. Wie had ooit kunnen vermoeden dat een tekst uit een film tegen dezelfde filmmakers gebruikt zou worden. Ik althans niet.-
Maak melding
Collega.
Met onverdeelde aandacht las ik je reactie. Een stukje tekst wat echt helemaal past bij wat wij beweren in Suriname “de VN in het klein”: “In Suriname spreken wij verschillende talen. Daarom verstaan wij elkaar niet”.
Maak melding
Wan pipel is de beste Surinaamse film naar mijn mening en ik ben blij dat die er nog is,want het wekt bij velen nog vaderlandsliefde op.
Ik vind verschrikkelijk dat iedereen Diana Gangarampanday is vergeten. Die”Roy”uit Wan pipel wordt op handen gedragen om die film en wat gebeurd dan met Rubia??Beide hebben even hard gewerkt.Voor Diana was het zwaarder gezien de normen en waarden(denkwijze) van die Hindoestanen toendertijd. Ook degene die die film hebben gemaakt, praten niet over Diana. Ik hoorde laatst dat zij verkracht werd na die film, ben dan naar info gaan zoeken over haar op het net…en je vind bijna niks over haar persoonlijke leven.Ook foto’s vind je niet(slechts 1 waar ze met Roy in de hangmat ligt).Surinamers zijn zo trots op die film,maar zo een slechte behandeling heeft Diana Gangarampanday gehad. even eerlijk,als of Roy of Rubia niet zo goed hadden geacteerd,zou het misschien geen succesvolle film zijn.waarom wordt Roy dan daarvoor wel gewaardeerd en Rubia niet?het is schandalig wat mensen gedaan hebben met Diana na de film,maar daaraan kunnen we nu niks meer doen. Waarom wordt zij dan nu niet alsnog op handen gedragen…Ik vind Diana een heel mooie vrouw en ben trots op haar.dankjewel Stuart Rahan,voor je reactie. Nu weet ik tenminste wat over Diana,Ik zou wel meer willen weten als het kon. ik hoop dat Diana Gangarampanday,of te wel Rubia,de waardering voor haar geweldig werk in Wan pipel alsnog krijgt.
Maak melding
Ze runde een bordeel in Duitsland
Maak melding
Dus die kafrie’s hebben haar toch in een bordeel gekregen? Dat willen kafrie’s toch altijd?
Maak melding