In de jaren zestig verdween de literaire nalatenschap van Anton de Kom. Uitgeleend aan Surinaamse studenten in Leiden, nooit teruggekomen, bijna veertig jaar lang was het een raadsel waar alle papieren gebleven waren. Eind 2008 doken ze weer op. Tot verbazing van de familie bleek het om meer te gaan dan iemand gedacht had. Op dinsdag 24 februari droegen De Koms oudste zoon Ad en zijn dochter Judith het hele literaire archief over aan de UvA. Aan een lange en voor de familie buitengewoon emotionele geschiedenis was een eind gekomen.
Anton de Kom (1898-1945) heeft een bijna legendarische status binnen de Surinaamse cultuur. Lang voor iemand anders in het Caraïbisch gebied dat deed, herschreef hij met Wij slaven van Suriname (1934) de geschiedenis van zijn land. Hij legde de grote wonde bloot van drie eeuwen slavernij: dat een heel volk zijn eigen geschiedenis niet kende. En wie zijn eigen geschiedenis niet kent, schreef hij, zal altijd met een minderwaardigheidsgevoel behept blijven.
Maar behalve dit grote essay, inmiddels meer dan tien maal herdrukt, schreef De Kom nog ander werk: de romans Ons bloed is rood en Om een hap rijst, een filmscenario in verschillende versies, gedichten, en drie schriftjes vol Anansi-vertellingen. Al het literaire materiaal is nu tijdelijk overgedragen aan de Universiteit van Amsterdam, waar het in beheer blijft zodat de biografen Rob Woortman en Alice Boots het nog kunnen raadplegen. Aan het eind van 2009 hopen zij hun hun levensbeschrijving van Anton de Kom te publiceren. Het archief van Anton de Kom zal op termijn worden overgedragen aan het Nederlands Letterkundig Museum in Den Haag.
vreemd dat die zogenaamde nationalisten niet reageren.
Maak melding